مغیریه (از غلاة شیعه)

از غلاة شیعه.

ابن اثیر در اللباب فی تهذیب الانساب، مُغِیریه را به ضم میم، کسر غین و سکون یاء ضبط می کند.

ایشان پیروان مغیرة بن سعید عجلی کوفی می باشند.

ابوعبدالله مغیرة بن سعید عجلی کوفی از غلاة مشهور شیعه است. برخی نـام وی را مغیرة بن سعید عجلی ضبط کرده اند ، و بـرخی نیـز او را مغیرة بن سعد معـرفی نموده انـد ، و برخی نیز او را مغیـرة بن ابـی سعید مولی نبی بجیله، نامیده اند . تـابعین وی بعـد از امام سجاد و امام باقر (علیهماالسلام)، مغیـره را امـام معرفی کردند. عباس اقبال می نویسد: «ایشان منتظر ظهور محمد بن عبدالله بن حسن بن حسن بن علی بن ابی طالب محمد نفس زکیه به عنوان مهدی بودند. » درحالی که محمد جواد مشکور مغیریه را منتظر ظهور شخص مغیره معرفی می کند. لازم به ذکر است که مطالب عباس اقبال مطابق با سخن ابوالحسن اشعری و سعد اشعری است که اولین این دو قدیمی ترین کتاب در این زمینه می باشد.

مرتضی رازی می نویسد: «مغیریه گویند مغیره نبی بود و او اسم اعظم می دانست و آن معجزه وی بود و بدان مرده زنده می کرد. . . مغیره گوید معبود او نور است و تاجی از نور بر سر دارد. » این مطالب تماماً اخذ شده از مطالب اشعری است اشعری علاوه بر این مطلب، به فرازهای مختلفی از اندیشه مغیره اشاره کرده است.

بنابر روایات شیعه، مغیرة بن سعید را امام باقر و امام صادق (علیهماالسلام) لعنت کرده اند.

مغیرة در زمان حکومت خالد بن عبدالله تستری در کوفه خروج کرد و در نهایت دستگیر شده و خالد او و پنج تن از پیروانش را سوزاند.

بسیاری از فرق نویسان مغیریه را از مشبّهه برشمرده اند.

بیان الادیان، ابوالقاسم بلخی، ص86 / تاریخ الاسماعیلیة، عارف تامر، ج1، ص88 / تاریخ طبری، ابن جریر طبری، ج6، ص110 / تعریفات العلوم و تحدیدات الرسوم، سیدعلی جرجانی، ص181 / التنبیه و الرد علی اهل الاهواء و البدع، محمد ملطی شافعی، ص161 / جامع الفرق و المذاهب الاسلامیة، امیر مهنا و علی خریس، ص192 / علی هامش الفرق الاسلامیة، احمد فرج الله، ص113 / الفرق الاسلامیة، شمس الدین محمد کرمانی، ص36 / الفرق بین الفرق، عبدالقاهر بغدادی، ص253 / فرق الشیعة، حسن بن موسی نوبختی، ص59، 62 و63 / الفرق و الجماعات و المذاهب الاسلامیة، صلاح ابوسعود، ص31 / فرهنگ نامه فرقه های اسلامی، شریف یحیی الامین، ص260 / قاموس المذاهب و الادیان، حسین علی حمد، ص195 / المعارف، ابن قتیبه، ص623 / الملل و النحل، محمد شهرستانی، ج1، ص157 / معجم الفرق الاسلامیة، عارف تامر، ص60 / المغنی فی ابواب التوحید و العدل، فی الامامة، قاضی عبدالجبار معتزلی، ج2، ص279 / المنیة و الامل فی شرح الملل و النحل، احمد بن یحیی بن مرتضی، ص95 / المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار، احمد بن علی مقریزی، ج2، ص353 / موسوعة الفرق و الجماعات، عبدالمنعم حفنی، ص614 / میزان الاعتدال، محمد بن احمد ذهبی، ج3، ص191 / النشأة الفرق الاسلامیة، محمد حمزه، ص69 / نفائس الفنون فی عرایس العیون، شمس الدین محمد آملی، ج2، ص278</ref>