جارودیه
از فرق معروف زیدیه.
ابن اثیر در اللباب فی تهذیب الانساب ؛ جَارُودی را به فتح جیم و ضم راء ضبط کرده است. [۱]
ایشان پیروان ابوالجارود زیاد بن المنذر می باشند. [۲]
ابن جارود مقاله معروفی دارد که تفاوت عقیده او با سلیمانیه و بتریه ـ از دیگر فرقه های زیدیه ـ را معلوم می سازد.
اکنون زیدیه یمن در بحث کلامی، تابع او می باشند. [۳] شایان ذکر است گاهی جارودیه را در مقام تنقیص، سرحوبیه می نامند. [۴]
محمد ملطی شافعی ایشان را بین غالیه و تناسخیه معرفی می کند. [۵] دانشنامه جهان اسلام عقیده جارودیه درباره مهدویت را چنین برمی شمرد: «ابوعیسی وراق در ادامه گزارش خود، دیدگاه های جارودیه را درباره مهدویت به سه دسته تقسیم کرده است: کسانی که به مهدویت و رجعت محمد بن عبدالله نفس زکیه (م: 145ق) اعتقاد داشته اند؛ معتقدان به مهدویت محمد بن قاسم طالقانی (م: 219ق)؛ و کسانی که یحیی بن عمر را قائم می دانستند و منتظر رجعت وی بودند. » [۶]
دائرة المعارف تشیع درباره عقاید ابی الجارود می نویسد: وی معتقد بود که پیامبر صلی الله علیه و آله درباره علی علیه السلام به وصف، نص و تصریح کرده است ولی نام نبرده است و امت در شناخت علی (علیه السلام) به عنوان امامی که پیامبر (صلی الله علیه و آله) توصیف کرده بود کوتاهی کردند، گرچه اوصاف را شناختند و از این جهت گمراه شدند و با ابوبکر و عمر بیعت کردند و لذا کافر شدند. این عقیده ابوالجارود مخالف با نظریه زید بود و زید را به امامت قبول نداشت، آنان علی (علیه السلام) را برتر از همه مردم پس از پیامبر (صلی الله علیه و آله) می دانستند. جارودیه را جزء فرقه اقویاء زیدیه نام برده اند. فرقه های دیگر زیدیه مانند سلیمانیه و بَتریه این فرقه را تکفیر کرده اند. [۷]
پانویس
- ↑ اللباب فی تهذیب الانساب، ابن اثیر، ج1، ص250
- ↑ اعتقادات فِرَق المسلمین و المشرکین، فخر رازی، ص61 / بیان الادیان، ابوالقاسم بلخی، ص66 / تبصرة العوام، مرتضی رازی، ص185 / التبصیر فی الدین، شهفور اسفراینی، ص27 / تعریفات العلوم و تحدیدات الرسوم، سیدعلی جرجانی، ص59 / الحور العین، نشوان حمیری، ص155 / خاندان نوبختی، عباس اقبال، ص253 / سیاحت نامه، زین العابدین شیروانی، ص622 / الفرق بین الفرق، عبدالقاهر بغدادی، ص51 و 345 / فرق الشیعة، حسن بن موسی نوبختی، ص21 / الفصل فی الملل و الاهواء و النحل، ابن حزم، ج3، ص112 / مروج الذهب و معادن الجوهر، علی بن حسین مسعودی، ج4، ص45 / مفاتیح العلوم، محمد بن احمد خوارزمی، ص49 / مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین، ابوالحسن اشعری، ج1، ص140 / المقالات و الفرق، سعد اشعری، ص18 / الملل و النحل، محمد شهرستانی، ج1، ص140 / المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار، احمد بن علی مقریزی، ج2، ص352 / المنیة و الامل فی شرح الملل و النحل، احمد بن یحیی بن مرتضی، ص90 / المهدیة فی الاسلام، سعد محمد حسن، ص112 / نفائس الفنون فی عرایس العیون، شمس الدین محمد آملی، ج2، ص276
- ↑ اللباب فی تهذیب الانساب، ابن اثیر، ج1، ص249
- ↑ مقباس الهدایة فی علم الدرایة، عبدالله مامقانی، ج3، ص85
- ↑ التنبیه و الرد علی اهل الاهواء و البدع، محمد ملطی شافعی، ص23
- ↑ دانشنامه جهان اسلام، ج9، ص240
- ↑ دائرة المعارف تشیع، ج4، ص280