صفریه

از خوارج.

ابن اثیر نام این فرقه را به ضم صاد و سکون فاء ضبط کرده است.

محمد ملطی شافعی صفریه را یک بار اصحاب مهلّب بن ابی صفره و بار دیگر اصحاب عبید بن اصفر معرفی می کند و آن ها را از حروریه به شمار آورده است.

ایشان زیادیه نیز نامیده شده و منسوب به زیاد بن اصفر می باشند. برخی مؤسس این فرقه را عبیده دانسته اند. صفریه مخالفین خود را مشرک دانسته و معتقدند باید درباره آن ها سیره رسول الله صلی الله علیه و آله درباره مشرکین، اجرا شود. صفریه در مقابل ازارقه که قتل اطفال را جایز دانسته و آن ها را کافر و در عذاب دوزخ مخلد می دانند، کفر و خلود اطفال را در جهنم قبول ندارند. باید توجه داشت که غیر از ازارقه، اِباضیه و نجدیه، تمامی فرق خوارج از فرقه صفریه منشعب شده اند.

صفریه به موالات عبدالله بن وهب راسبی و حرقوص بن زهیر و پیروان دیگر این دو که همگی از محکّمه (خوارج) بوده اند قائل اند و پس از آنان به امامت ابوبلال مرداس و پس از او به امامت عمران بن حطان معتقد می باشند.

شایان ذکر است که محمد شهرستانی می نویسد: «صفریه با ازارقه، نجدیه، و اِباضیه در بعضی از امور اختلاف دارند از جمله این که قَعَده را تکفیر نکرده و رجم را اسقاط نمی کنند، ایشان تقیه را در قول جایز دانسته و در عمل جایز نمی دانند». درحالی که ابن اثیر خلاف این مطلب را ذکر کرده و می نویسد: «قول صفریه در تکفیر قعده و در اسقاط رجم همانند عقیده ازارقه می باشد و اختلاف آن ها تنها در معذّب بودن اطفال مشرکین در جهنم است، که ازارقه آن را ثابت و صفریه رد می کنند».

محی الدین عبدالحمید مصحح کتاب الفرق بین الفرق این فرقه را به ضم صاد و سکون فاء ضبط کرده است و آن را برگرفته از «صُفری» و به معنای «زرد» دانسته است. و در وجه تسمیه آنان دو احتمال را ذکر کرده: یکی آن که به واسطه زردی رخسار آنان که در اثر عبادت حاصل شده بوده به آنان صفریه گفته اند و دیگر آن که این نام منسوب به لفظِ جمعِ اصفر (پدر زیاد بن اصفر) باشد.