مریسیه
از مرجئه.
ابن جوزی ایشان را از جَهمیه به حساب آورده است. [۱]
ایشان پیروان بشر مریسی می باشند. وی در فقه، آرایی مطابق با عقاید قاضی ابویوسف داشته ولی برخلاف ابویوسف، قرآن را مخلوق می دانسته است و به همین جهت ابویوسف، وی را از خود طرد می نماید.
بشر مریسی در این عقیده که خدا خالق افعال بندگان است و استطاعت با فعل است و قبل از فعل نیست، با اندیشه اهل سنت موافق می بود و به همین جهت، معتزله نیز او را تکفیر می نمودند.
وی هم تصدیق قلبی و هم تصدیق زبانی را در ایمان شرط می دانسته است.
شافعی به او گفته است: «نصف تو مؤمن و نصف دیگر تو کافر است».
وی در سفر دوم خود به بغداد بر امام شافعی وارد شده و در سال 218هجری قمری وفات می نماید. [۲]
دانشنامه جهان اسلام بشر بن غیاث مریسی را از جمله شخصیت های نامدار جَهمیه و فقیه دوره مأمون عباسی معرفی کرده و می نویسد: «او در تبلیغ و ترویج این فرقه نقش مهمی داشته است. » [۳]
پانویس
- ↑ تلبیس ابلیس، ابن جوزی، ص41
- ↑ تاریخ بغداد، خطیب بغدادی، ج7، ص56 / تبصرة العوام، مرتضی رازی، ص60 / التبصیر فی الدین، شهفور اسفراینی، ص98 / الفرق بین الفرق، عبدالقاهر بغدادی، ص213 / اللباب فی تهذیب الانساب، ابن اثیر، ج3، ص200 / مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین، ابوالحسن اشعری، ج1، ص222 / المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار، احمد بن علی مقریزی، ج2، ص350
- ↑ دانشنامه جهان اسلام، ج11، ص538
