قاضی ابویوسف

ابویوسف یعقوب بن ابراهیم بن حبیب بن خنیس انصاری قاضی نامدار و یکی از بنیان گذاران فقه حنفی است. وی در سال 113 هجری قمری به دنیا آمده و در کودکی پدر خویش را از دست می دهد و توسط مادرش به رختشویی گمارده می شود اما از تحصیل باز نمی ماند. ابویوسف هم در کوفه و هم در بصره و هم در مکه به کسب حدیث می پردازد ولی سرانجام مجذوب حلقه فقه ابوحنیفه شده و از زمره عالمان اهل حدیث خارج شده و تبدیل به یکی از بزرگترین فقهای اصحاب رأی می شود. گویا وی در گذران زندگی خویش نیز از کمک های ابوحنیفه برخوردار بوده است. وی 17سال محضر ابوحنیفه را درک کرده و پس از مرگ ابوحنیفه (150هـ. ق) به عنوان بزرگترین شاگرد وی شناخته گردید. ابویوسف سپس به بغداد رفته و تا آخر عمر به عنوان قاضی بغداد و پس از چندی به عنوان قاضی القضات مشغول به خدمت می گردد. وی مورد توجه خاص خلفای عباسی: مهدی، هادی و هارون الرشید بوده است. از جمله کارهای مهم وی، رایج ساختن لباسی خاص برای قاضی های سرزمین های اسلامی بوده که همین امر باعث ممتاز ساختن قضات به عنوان گروه اجتماعی خاص شده است. وی را فقیهی سیاست مدار دانسته اند و درباره وی آورده اند که گاه، اعمال خلاف خلفا و درباری های عباسی را مشروع جلوه مي‌داد. ابویوسف در سال 182 هجری قمری وفات یافته است. وی را علاوه بر فقه در مباحث عقیدتی نیز، تابع ابوحنیفه دانسته اند. از وی علاوه بر کتاب هایی در فقه، پسری به نام یوسف که او نیز فقیه و قاضی بوده به جای مانده است.