شیبانیه (از خوارج)
از خوارج.
ایشان اصحاب شیبان بن سلمه می باشند.
ابن اثیر در اللباب فی تهذیب الانساب؛ شَیبَانی را به فتح شین، سکون یاء و فتح باء ضبط کرده است. [۱]
وی در زمان ابومسلم خراسانی خروج کرده و به یاری او شتافت، در نتیجه خوارج از او تبری کردند، اما پس از آن که شیبان کشته شد، عده ای از خوارج ادعا کردند که او پیش از مرگ توبه کرده است. ثعالبه که شیبان پیش از مرگ از جمله ایشان بود، این ادعا را قبول نکردند. در مقابل، کسانی قائل به توبه و پذیرش آن شدند. این گروه شیبانیه نامیده می شوند. شیبانیه، نخستین گروهی هستند که قائل به تشبیه خداوند به مخلوقات شدند و این قول توسط ایشان احداث شده است. [۲]
شهفور اسفراینی می نویسد: «شیبانیه (میـزان زکات را) در زراعت هـایی که با نهر و چشمه سیراب شده نیم عشر و در آن که با باران سیراب شده عشر کامل قرار داده اند». [۳] با توجه به این امر می توان گفت شیبانیه، با رُشَیدیه موافق بوده اند.
آیت الله سید مهدی روحانی در دست نوشته های خود، ذیل این عنوان می نویسد: «از مشبّهه ن27» معلوم نشد که کدام منبع، شیبانیه را از مشبّهه به شمار آورده است. در منابع دیگر به این نکته برخورد نکرده ایم.
پانویس
- ↑ اللباب فی تهذیب الانساب، ابن اثیر، ج2، ص219
- ↑ التبصیر فی الدین، شهفور اسفراینی، ص57 / تعریفات العلوم و تحدیدات الرسوم، سیدعلی جرجانی، ص106 / الحور العین، نشوان حمیری، ص172 / الفرق بین الفرق، عبدالقاهر بغدادی، ص118 / اللباب فی تهذیب الانساب، ابن اثیر، ج2، ص220 / مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین، ابوالحسن اشعری، ج1، ص180 / الملل و النحل، محمد شهرستانی، ج1، ص119 / المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار، احمد بن علی مقریزی، ج2، ص355 / نفائس الفنون فی عرایس العیون، شمس الدین محمد آملی، ج2، ص274
- ↑ التبصیر فی الدین، شهفور اسفراینی، ص57
