رُشَیدیه
ابوالحسن اشعری در توضیح پیدایش این فرقه می نویسد: «گروهی از خوارج درباره میزان زکات در زراعتی که با آب نهر و یا آب چشمه آبیاری شود، قائل به مقدار نیم عشر بودند، در این باره از زیاد بن عبدالرحمن استفتاء نموده اند و او در جواب گفت زکات این زراعت نیز یک عشر است، اما نباید از کسانیکه به غلط به نیم عشر قائل شده اند تبری جست. پس از این فتوی مردی از میان خوارج به نام رُشید گفت اگر تبری جایز نباشد پس ما هم به همان قول نیم عشر که اول می گفتیم عمل می کنیم و عده ای از او پیروی کردند. ثعالبه از آن ها تبری جسته و آنان را عُشریه نامیدند و این ها فرقه چهارم از ثعالبه و چهاردهم از عجارده می باشند».[۲]
با این وجه تسمیه، مناسب بود که آن ها را نصف عشریه بنامند.
شایان توجه است که ابن اثیر در اللباب فی تهذیب الانساب چنین اختلافی را در رُشَیدیه نقل می نماید اما قول نیم عشر را به ثعالبه نسبت می دهد. [۳]
پانویس
- پرش به بالا ↑ اعتقادات فِرَق المسلمین و المشرکین، فخر رازی، ص56 / تبصرة العوام، مرتضی رازی، ص43 / الحور العین، نشوان حمیری، ص172 / الفرق بین الفرق، عبدالقاهر بغدادی، ص119 / الفصل فی الملل و الاهواء و النحل، ابن حزم، ج3، ص426 / المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار، احمد بن علی مقریزی، ج2، ص355 / نفائس الفنون فی عرایس العیون، شمس الدین محمد آملی، ج2، ص274
- پرش به بالا ↑ مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین، ابوالحسن اشعری، ج1، ص180
- پرش به بالا ↑ اللباب فی تهذیب الانساب، ابن اثیر، ج2، ص28