رُشَیدیه

از خوارج.

ابوالحسن اشعری در توضیح پیدایش این فرقه می نویسد: «گروهی از خوارج درباره میزان زکات در زراعتی که با آب نهر و یا آب چشمه آبیاری شود، قائل به مقدار نیم عشر بودند، در این باره از زیاد بن عبدالرحمن استفتاء نموده اند و او در جواب گفت زکات این زراعت نیز یک عشر است، اما نباید از کسانیکه به غلط به نیم عشر قائل شده اند تبری جست. پس از این فتوی مردی از میان خوارج به نام رُشید گفت اگر تبری جایز نباشد پس ما هم به همان قول نیم عشر که اول می گفتیم عمل می کنیم و عده ای از او پیروی کردند. ثعالبه از آن ها تبری جسته و آنان را عُشریه نامیدند و این ها فرقه چهارم از ثعالبه و چهاردهم از عجارده می باشند».

با این وجه تسمیه، مناسب بود که آن ها را نصف عشریه بنامند.

شایان توجه است که ابن اثیر در اللباب فی تهذیب الانساب چنین اختلافی را در رُشَیدیه نقل می نماید اما قول نیم عشر را به ثعالبه نسبت می دهد.

ابن اثیر: ابوالحسن علی بن ابی الکرم محمد بن محمد بن عبدالکریم بن عبدالواحد شیبانی معروف به ابن اثیر الجَزَری (Jazari)، ملقب به عز الدین، در سال555 هجری قمری در جزیره (بین النهرین عراق) تولد یافت و بعد ها در موصل ساکن گردید. وی مدتی نیز در بغداد به کسب علوم رایج زمان خود پرداخت. وی را در انساب عرب و تاریخ آن و علم حدیث چیره دست معرفی کرده اند که کتاب معروف او با نام الکامل فی التاریخ فی التاریخ این امر را روشن می سازد. از وی کتاب دیگری در این رشته با نام اللباب فی تهذیب الانساب موجود است. وی در سال 630 هجری قمری در موصل درگذشت.