وهمیه (نام معتزله): تفاوت بین نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۲۴ مهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۲۲:۲۷

نام معتزله. تلبیس ابلیس، ابن جوزی در تلبیس ابلیس قَدَریه را به دوازده فرقه تقسیم می کند که عبارتند از: احمریه ^[۱]، ثنویه ^[۲]، معتزله ^[۳]، کیسانیه ^[۴]، شیطانیه ^[۵]، شریکیه ^[۶]، وهمیه ^[۷]، رواندیه ^[۸]، بَتریه ^[۹]، ناکثیه ^[۱۰]، قاسطیه ^[۱۱] و نظامیه ^[۱۲]. ^[۱۳]

ابن کمال پاشار در الفرق و المذاهب وهمیه را از قَدَریه به حساب آورده ولی آن ها را در مقابل معتزله قرار داده است. ^[۱۴]

احمد بن علی مقریزی می نویسد: «برای معتزله نام هایی است که از آن جمله است ثنویه، کیسانیه، ناکتیه، احمدیه، وهمیه، بتریه، واسطیـه، واردیه، حرقیه، مُفْنیه، واقفیه، لفظیه، ملتزقه و قبریه.» احمد بن علی مقریزی همچنین برای بعضی از این اسامی، وجه تسمیه هایی ذکر می کند. ^[۱۵]

پانویس

1. ↑ که می پندارند شرط عدالت خداوند آن است که امور ایشان را به خودشان واگذارد و بین ایشان و گناهان آن ها حائل شود
2. ↑ که می پندارند خیر از خدا، و شر از ابلیس است
3. ↑ که به مخلوق بودن قرآن قائل بوده و رؤیت خدا را منکر می باشند
4. ↑ که می گویند نمی دانیم این افعال از بندگان است یا از خدا و آیا مردم بعد از مرگ عقاب خواهند شد و یا به ثواب خواهند رسید
5. ↑ که می گویند خدا شیطان را خلق نکرد
6. ↑ که می گویند همه گناهان جز کفر مقدر است
7. ↑ که می گویند افعال مردم و کلام ایشان و هم چنین حسنات و سیئات ذات ندارد
8. ↑ که می گویند به هر کتابی که خداوند فرو فرستاده چه ناسخ باشد و چه منسوخ می توان عمل کرد
9. ↑ که می پندارند کسی که گناه کند و سپس توبه نماید توبه اش پذیرفته نیست
10. ↑ که می پندارند کسی که بیعت رسول خدا را شکسته باشد گناه نکرده است
11. ↑ که طلب دنیا را بر زهد برتری می دهند
12. ↑ که پیروان ابراهیم نظام هستند و می گویند هر که پندارد خدا شئ است کافر است
13. ↑ تلبیس ابلیس، ابن جوزی، ص40
14. ↑ الفرق و المذاهب، ابن کمال پاشا، ص105
15. ↑ المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار، احمد بن علی مقریزی، ج2، ص348