تومنیه

از دایره المعارف فرق اسلامی
پرش به: ناوبری، جستجو

از مرجئه.

ابن اثیر در اللباب فی تهذیب الانساب تُوْمَنی را به ضم تاء، سکون واو و فتح میم ضبط کرده است. [۱]

ایشان پیروان ابومعاذ تومنی می باشند. [۲]

در کتاب الملل و النحل نوشته عبدالقاهر بغدادی که خلاصه ای است از کتاب الفرق بین الفرق نوشته همین نویسنده، این فرقه با نام ثومنیه (به ثاء سه نقطه) ضبط شده است. [۳]

در اعتقادات فِرَق المسلمین و المشرکین، نام ایشان، « یومیه » ضبط شده است. [۴]

عبدالقاهر بغدادی می نویسد: «ابومعاذ می پنداشت ایمان چیزی است که آدمی را از کفر مصون می دارد. و ایمان نام مجموعه خصلت هایی است که اگر آدمی یکی از آن ها را ترک کند، کافر می شود. و لذا به یک خصلت نمی توان ایمان و یا بعض ایمان اطلاق کرد. وی می گفت هرچه را که امت اسلامی اجماع نکرده اند که تارک آن کافر است، از زمره ایمان نیست بلکه از زمره شرع ایمان محسوب می شود. ابومعاذ می گفت فسق عبارت است از ترک واجبی که از ایمان به حساب نمی آید ولی با این حال اگر کسی واجبی را، نه از روی عناد، ترک کند، فاسق نیست. وی می پنداشت اگر کسی پیامبر را بزند یا بکشد کافر می شود ولی نه به واسطه قتل، بلکه به واسطه دشمنی با پیامبر». [۵] تومن نام روستایی در مصر می باشد.

پانویس

  1. اللباب فی تهذیب الانساب، ابن اثیر، ج1، ص229
  2. بیان الادیان، ابوالقاسم بلخی، ص57 / تبصرة العوام، مرتضی رازی، ص60 / التبصیر فی الدین، شهفور اسفراینی، ص98 / الفرق بین الفرق، عبدالقاهر بغدادی، ص212 / اللباب فی تهذیب الانساب، ابن اثیر، ج1، ص230 / مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین، ابوالحسن اشعری، ج1، ص221 / الملل و النحل، محمد شهرستانی، ج1، ص128 / المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار، احمد بن علی مقریزی، ج2، ص350 / نفائس الفنون فی عرایس العیون، شمس الدین محمد آملی، ج2، ص275
  3. الملل و النحل، عبدالقاهر بغدادی، ص141
  4. اعتقادات فِرَق المسلمین و المشرکین، فخر رازی، ص94
  5. الفرق بین الفرق، عبدالقاهر بغدادی، ص212