یعقوبیه (از زیدیه)

از دایره المعارف فرق اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۲۵ مهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۰۶:۱۳ توسط Aabbc84 (بحث | مشارکت‌ها) یعقوبیه (از زیدیه)» را محافظت کرد ([ویرایش=فقط مدیران] (بی‌پایان) [انتقال=فقط مدیران] (بی‌پایان)) [آبشاری])

پرش به: ناوبری، جستجو

از زیدیه.

ایشان پیروان یعقوب بن علی [۱] کوفی می باشد. [۲]

ابوالحسن اشعری با اشاره به این نام، ایشان را از زیدیه و پیروان فردی به نام یعقوب ضبط کرده است و می نویسد: «ایشان فرقه ششم از زیدیه هستند، به ابوبکر و عمر محبت دارند ولی از کسانی که از ایشان تبرّی می جویند، برائت نمی جویند. ایشان منکر رجعت اموات بوده و از کسانی که به این مسئله اعتقاد دارند، برائت می جویند.» [۳]

این در حالی است که احمد بن علی مقریزی می نویسد: «ایشان از کسی که از عمر و ابوبکر تبرّی بجوید، برائت می جویند ولی قائل به برتری علی علیه السلام بر ابوبکر و عمر هستند. بدون این که آن دو را تفسیق و یا تکفیر نمایند. ایشان به هیچ یک از صحابه لعن نمی کنند.» [۴] و سعد اشعری هم در مخالفت با فراز آخر عبارت ابوالحسن اشعری می نویسد: «ایشان از کسی که به رجعت ایمان دارد، برائت نمی جویند.» [۵]

همچنین عبارت مرتضی رازی در تبصرة العوام از جهتی مطابق عبارت احمد بن علی مقریزی است. وی می گوید: «یعقوبیه گویند ابوبکر و عمر امامان حق بودند و آن کس را که تبرّی کند از شیخیان کافر نگویند و انکار رجعت کنند.»

سعد اشعری، ایشان را پیروان یعقوب بن عدی معرفی کرده در حالی که علی بن حسین مسعودی نام وی را یعقوب بن علی کوفی ضبط کرده است.

عبدالمنعم حفنی علاوه بر آنچه ذکر شد ـ بدون ذکر مأخذ ـ ایشان را منکر عذاب قبر و سؤال منکر و نکیر دانسته است. [۶]


پانویس

  1. عدی
  2. تاریخ اجتماعی ایران، سعید نفیسی، ص197 / تبصرة العوام، مرتضی رازی، ص187 / التواریخ و الفرق، نسخه خطی / خاندان نوبختی، عباس اقبال، ص267 / بستان السیاحة، زین العابدین شیروانی، ص622 / الفرق و الجماعات و المذاهب الاسلامیة، صلاح ابوسعود، ص37 / فرهنگ فِرَق اسلامی، محمد جواد مشکور، ص477 / فرهنگ نامه فرقه های اسلامی، شریف یحیی الامین، ص306 / مروج الذهب و معادن الجوهر، علی بن حسین مسعودی، ج4، ص45 / مشارق انوار الیقین فی اسرار المؤمنین، حافظ رجب برسی، ص211 / المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار، احمد بن علی مقریزی، ج2، ص355 / معجم الفرق الاسلامیة، عارف تامر، ص135
  3. مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین، ابوالحسن اشعری، ج1، ص145
  4. المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار، احمد بن علی مقریزی، ج2، ص352
  5. المقالات و الفرق، سعد اشعری، ص71
  6. موسوعة الفرق و الجماعات و المذاهب و الاحزاب و الحرکات الاسلامیة، عبدالمنعم حفنی، ص705