شمیطیه

از دایره المعارف فرق اسلامی
پرش به: ناوبری، جستجو

همان سمیطیه.

مصحّح کتاب الحیوان نام این فرقه را شُمَیطیه، به ضم شین و به صورت مصغّر ضبط کرده است. [۱]

احمد بن علی مقریزی درباره این فرقه می نویسد: «ایشان می گویند امامت پس از امام صادق علیه السلام به پسرش محمد رسید، قائد آن ها، یحیی بن شمیط احمسی است، وی از فرماندهان مختار بود و با لشگر مصعب بن زبیر جنگ کرده است». [۲]

روشن است که با توجه به فاصله زمانی محمد فرزند امام صادق (علیه السلام) (م: 203هـ ق) با قیام مختار (م: 67هـ. ق) این نقل از نظر تاریخی صحیح نمی باشد.


در ترجمه یحیی بن ابی سمیط در ذیل سمیطیه گذشت که ترجمه نویسان پدر وی را از جمله فرماندهان مختار ثقفی دانسته اند. لذا احتمالاًً در نقل مقریزی ـ با توجه به این که یحیی بن ابی سمیط را یحیی بن ابی شمیط نیز خوانده اند ـ اشتباهی صورت گرفته و فرماندهی پدر به پسر نسبت داده شده است.

قابل توجه است که شهفور اسفراینی فرمانده لشگریان مختار در جنگ با مصعب بن زبیر را احمد بن شمیط نامیده است. ممکن است این فرد پدر یحیی و شمیط نام جدّ یحیی بوده باشد. [۳]

رک: سمیطیه. [۴]

پانویس

  1. کتاب الحیوان، جاحظ، ج1، ص365
  2. المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار، احمد بن علی مقریزی، ج2، ص351
  3. التبصیر فی الدین، شهفور اسفراینی، ص34
  4. التبصیر فی الدین، شهفور اسفراینی، ص38 / الفرق بین الفرق، عبدالقاهر بغدادی، ص80 / الفصول المختارة، شیخ مفید، ص306 / کتاب الحیوان، جاحظ، ج1، ص365 / الملل و النحل، محمد شهرستانی، ج1، ص148