خدّاشیه

از راوندیه.

ایشان قائل به نبوت عمار (عمارة بن بدیل) ملقب به خدّاش می باشند.

ابن اثیر در الکامل فی التاریخ، ابن جریر طبری در تاریخ الرسل و الملوک و مطهر مقدسی در البدء و التاریخ از کسی با عنوان خدّاش (به معنای بسیار خدشه زننده) یاد می کنند ولی فرقه ای با عنوان خدّاشیه را مورد اشاره قرار نداده اند.

ابن حزم در الفصل فی الملل و الاهواء و النحل نام وی را «عمار ملقب به خذاش (به ذال منقوطه)» ضبط کرده است. وی از فـرقه خداشیه سخنـی به میـان نیـاورده است.

محمد جواد مشکور به نقل از ابن جریر طبری، ابن اثیر و مطهر مقدسی به نام این فرقه اشاره کرده است. در حالی که در هیچ یک از آثار این سه نفر نام فرقه خداشیه به چشم نمی خورد و تنها داستان خداش مورد نقل قرار گرفته است.

بنابر نقل مشکور، خداش لقب زشتی است که مخالفان به او داده اند و به قول ایشان چون وی به دین اسلام خدشه وارد می آورد، او را خدّاش می خواندند. وی در آغاز از پیروان فردی به نام کثیر بود که از داعیان آل عباس به شمار می رفت. چون کثیر بی سواد بود، خدّاش بر او نفوذ فراوان یافت. ابن جریر طبری و ابن اثیر می نویسند: خدّاش در آغاز نصرانی بود و در کوفه مسلمان شد و سپس به خراسان آمد. در آغاز خود را مانند پیشوایش کثیر از داعیان عباس معرفی می کرد، چیزی نگذشت که خدّاش موضوع دعوت را تغییر داد و راه اباحه پیش گرفت و زنان مردم را بر یکدیگر جایز شمرد و نخستین کسی بود که مذهب باطنیه را آشکار ساخت و چنین وانمود می کرد که همه این امور را به دستور امام محمد بن علی بن عبدالله بن عباس می کند و این اعتقاد و روش دینی اوست. خدّاش مردی دروغ پرداز بود و مردم را به آیین خرمیه دعوت می کرد و به پیروان خود می گفت که مراد از روزه، خودداری از ذکر نام امام؛ و تأویل نماز، دعا برای او؛ و حج، قصد رفتن به سوی اوست. او می گفت این سخنان را از محمد بن علی بن عبدالله بن عباس شنیده است. اسد بن عبدالله عامل خراسان چون از دعوت او آگاه شد او را دستگیر کرده و دستور داد وی را مثله کردند و بکشتند. گویند چون محمد بن علی بن عبدالله از دعاوی باطل خدّاش آگاه شد سخت برآشفت و بُکیر بن ماهان را با نامه هایی برای شیعیانش به خراسان روانه کرد و از پیروان او بیزاری جست.