دَسُوقیه

از دایره المعارف فرق اسلامی
پرش به: ناوبری، جستجو

همان دُسُوقیه

از صوفیه.

لویی ماسینیون دَسُوقیه را همان برهانیه معرفی می کند. [۱]

ایشان منسوب به ابراهیم بن ابی المجد عبدالعزیز (یا عبدالمجید) دسوقی می باشند. وی در سال 633 هجری قمری متولد شده و در سال 676 هجری قمری وفات یافته است.

گفته شده است که ابراهیم دسوقی پیش از آن که به راه تصوف وارد شود، بر مذهب شافعی تحصیل می کرده است. وی ده سال در دسوق به خلوت نشسته و کتب بسیاری تألیف کرده که رویه ای را می توان از آن ها استنباط کرد.

بلقینی در ترجمه و شرح حال او نکاتی را متذکر شده که بسیار تعجب آور است. وی می گوید او در سال اول عمرش می توانست ملائکه را بگیرد و در سال دوم به جن قرآن تعلیم می داد. همچنین عبدالوهاب شعرانی این قبیل حکایت را در شرح حال او وارد کرده است. منشأ این شهرتی است که از دسوقی در همه بلاد منتشر شده است.

صاحب تاج العروس او را یکی از اقطاب چهارگانه خوانده و سه قطب دیگر را عبدالقادر جیلانی، احمد رفاعی و احمد بدوی دانسته است.

روز میلاد او را در شهر های دسوق، رموده، طوبه و مسری عید می گیرند.

از ابراهیم دسوقی کلماتی نقل شده که نشان می دهد او به قواعد اخلاق و مذهب اهل سنت سخت پای بند بوده است. هم چنین در بعضی از عبارات حزب او (که نام دعاهایی است که انشاء کرده است) رنگ سِحر به چشم می آید.

دسوقی مدعی بوده بر طلسم تمام سوره های قرآن مسلط است. وی همچنین می گفته پیامبر را ملاقات کرده است در حالی که برادرش عبدالقادر گیلانی پشت سر او و رفاعی پشت سر جیلانی بوده اند.

علی رغم آن که دسوقی مدعی است بر تمام اولیاء حتی بر عبدالقادر برتری دارد و علی رغم آن که از حلاج که خود را حق می نامید، پای را فراتر گذاشته و خود را عین خدا دانسته، می توان گفت، طریقه دَسُوقیه دنباله طریقت عبدالقادر گیلانی و طریقت احمد رفاعی است. [۲]

پانویس

  1. دائرة المعارف الاسلامیة، ج15، ص181
  2. دائرة المعارف الاسلامیة، ج9، ص237