داوود بن علی بن خلف ظاهری

از دایره المعارف فرق اسلامی
پرش به: ناوبری، جستجو

ابوسلیمان داوود بن علی بن خلف اصفهانی بغدادی فقیه مشهور و رئیس اهل ظاهر است. وی که در سال 200 (یا202) هجری قمری در کوفه به دنیا آمده، از موالی مهدی عباسی محسوب می شود.

وی به سبب آن که مادرش از اهالی اصفهان بوده است به این شهر منسوب می باشد. داوود بن علی بن خلف ظاهری از فقهای پرتصنیف اهل سنت است که توانسته ریاست علمی بغداد را در زمان خویش به دست آورد. وی که در ابتدا نسبت به فقه شافعی تعصب داشته از مذهب او عدول کرده و خود پایه گذار مذهب ظاهریه می گردد. تراجم نویسان اهل سنت بعضاً او را توثیق و بعضاً به شدت تخطئه کرده اند. وی در سال 270 هجری قمری در بغداد وفات یافته است. فقه داوود بن علی که در سال هایی پایه قضاوت های شهر بغداد بوده است، بعدها نزد اکثر فقهای اهل سنت چندان مورد توجه نبوده است.

شایان ذکر است که وی در نزاع خلق قرآن، قائل به حدوث قرآن بوده است. از کسانی که مذهب او را گسترش دادند، ابن حزم اندلسی (م: 456هـ. ق) است که کتابی به نام الفقه الظاهری نوشته است. [۱]

پانویس

  1. البدایة و النهایة، ابن کثیر، ج11، ص38 / تاریخ بغداد، خطیب بغدادی، ج8، ص369 / روضات الجنات فی احوال العلماء و السادات، محمدباقر موسوی خوانساری، ج3، ص289 / سیر اعلام النبلاء، محمد بن احمد ذهبی، ج10، ص491 / لسان المیزان، ابن حجر عسقلانی، ج3، ص23 / المغنی فی الضعفاء، محمد بن احمد ذهبی، ج1، ص333