مختار ثقفی
مختار بن ابی عبید بن مسعود بن عمرو بن عُمیر ثقفی از شخصیت های مشهور قرن اول هجری قمری است. وی که در سال اول هجری قمری در طائف به دنیا آمده و در زمان رسول الله صلی الله علیه و آله اسلام آورده است. در زمان عمر بن خطاب همراه با پدرش به مدینه آمد، پدرش در همان ایام در یکی از جنگ های مسلمانان شهید شده و مختار به بنی هاشم نزدیک شده و در زمان خلافت امیرالمؤمنین علیه السلام همراه با وی به کوفه رفته و پس از شهادت حضرت علی علیه السلام در بصره مقیم مي‌گردد. وی پس از شهادت امام حسین علیه السلام، بر عبیدالله بن زیاد شوریده و ابن زیاد وی را دستگیر کرده و تازیانه زده و به شفاعت عبدالله بن عمر ـ که شوهر خواهر مختار بود ـ به طائف تبعید مي‌نماید. پس از مرگ یزید بن معاویة (64هـ. ق) و قیام عبدالله بن زبیر در مکه، مختار به وی پیوسته و به عنوان نماینده ابن زبیر به کوفه رهسپار مي‌شود. هدف اصلی مختار از سفر به کوفه، مجازات قاتلین سیدالشهدا بوده تا آن جا که شمر بن ذی الجوشن، خولی بن یزید، عمرو بن سعد بن ابی وقاص و عبیدالله بن زیاد را به قتل مي‌رساند. مختار هم چنین از ابن زبیر روی گردان شده و برای امامت محمد بن حنفیه دعوت مي‌نماید. در پی این امر مصعب بن زبیر در سال 67 هجری قمری به نیابت از برادرش عبدالله، به کوفه حمله کرده و مختار و پیروان او را در قصر کوفه به قتل مي‌رساند.
به مختار نسبت های بسیاری از قبیل ادعای نبوت داده شده است و تراجم نویسان اهل سنت وی را «کذّاب» لقب داده اند، اما به نظر مي‌رسد این ها زائیده تعصبات بوده باشد. [۱]
پاورقي
- ↑ الاعلام قاموس التراجم، خیرالدین زرکلی، ج7، ص192 / البدایة و النهایة، ابن کثیر، ج8، ص201 / تاریخ الرسل و الملوک، ج5، ص569 / الحور العین، نشوان حمیری، ص182 / سیر اعلام النبلاء، محمد بن احمد ذهبی، ج5، ص50 / الکامل فی التاریخ، ابن اثیر، ج4، ص267 / لسان المیزان، ابن حجر عسقلانی، ج6، ص658
