شِمریه

از دایره المعارف فرق اسلامی
پرش به: ناوبری، جستجو

از مرجئه. [۱]

ابوالقاسم بلخی در بیان الادیان ایشان را پیروان ابی شمر سلم بن شمر معرفی می کند. [۲]

ایشان منسوب به ابوشمر مُرجی و یونس می باشند. ابن اثیر در اللباب فی تهذیب الانساب؛ شِمْری را به کسر شین و سکون میم ضبط کرده است. [۳]

شِمریه بر این باورند که اگر حجت انبیاء بر انسانی قائم نشده باشد، ایمان چنین شخصی عبارت است از معرفت به خدا، خضوع در برابر او و محبت و اقرار قلبی به این که خدا یکی است و چیزی همانند او نیست، اما اگر حجت انبیاء بر کسی قائم شده باشد ایمان چنین شخصی به اقرار به انبیاء و تصدیق آن ها است. ایشان معرفت به چیزهایی که از نزد خدای عزوجل آمده را داخل در ایمان نمی دانند. شِمریه ایمان را قابل زیاده و نقصان نمی دانستند و بر این عقیده بودند که ایمان تبعّض بردار نیست. [۴]

عبدالقاهر بغدادی این فرقه را به نام یونسیه عنوان کرده و نامی از شِمریه نمی برد. وی همان عقایدی که برای شِمریه ذکر شده را به یونسیه نسبت می دهد و اضافه می کند: «آن ها (یونسیه) می گویند... اگر حجت انبیاء بر کسی قائم شده باشد ایمان چنین شخصی تصدیق و معرفت اجمالی به چیزهایی است که از طرف انبیاء مطرح گردیده است. اما شناختن تفصیلی، نه عین ایمان و نه جزء ایمان است». [۵] عبدالقاهر بغدادی همچنین رئیس این فرقه را یونس بن عون نامیده است.

شهفور اسفراینی صورت ناقصی از کلام عبدالقاهر بغدادی را ذیل عنوان یونسیه ذکر کرده است. [۶] چنان که محمد شهرستانی آنان را (یونسیه) پیروان یونس نمیری خوانده و می گوید: «در عقیده ایشان ایمان عبارت است از معرفت و ترک استکبار و محبت قلبی، و اما طاعات جزء ایمان نیست». [۷]

محمد بن احمد خوارزمی شِمریه را منسوب به ابوشمر سالم بن شمر برمی شمارد. [۸]

رک: یونسیه.



پانویس

  1. بیان الادیان، ابوالقاسم بلخی، ص89 / اللباب فی تهذیب الانساب، ابن اثیر، ج2، ص208
  2. بیان الادیان، ابوالقاسم بلخی، ص89
  3. اللباب فی تهذیب الانساب، ابن اثیر، ج2، ص208
  4. مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین، ابوالحسن اشعری، ج1، ص315
  5. الفرق بین الفرق، عبدالقاهر بغدادی، ص212
  6. التبصیر فی الدین، شهفور اسفراینی، ص97
  7. الملل و النحل، محمد شهرستانی، ج1، ص125
  8. مفاتیح العلوم، محمد بن احمد خوارزمی، ص48