ابراهیم بن سیار بن هانی ضُبَعی بصری: تفاوت بین نسخهها
(صفحهای تازه حاوی «ابواسحاق ابراهیم بن سیار بن هانی ضُبَعی بصری، متکلم بزرگ معتزلی است. از تاری...» ایجاد کرد) |
(بدون تفاوت)
|
نسخهٔ ۲۷ مهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۰۵:۰۴
ابواسحاق ابراهیم بن سیار بن هانی ضُبَعی بصری، متکلم بزرگ معتزلی است. از تاریخ ولادت وی که در بصره ساکن بوده، اطلاعی در دست نیست. نظام از امامان بزرگ معتزله است و شاگرد بزرگ نام وی، جاحظ درباره او ميگفته: اگر در هر هزار سال یک مرد باشد که نظیری نداشته باشد، آن مرد ابواسحاق است. اهل سنت به شدت با وی مخالفند و وی را منکر نبوت و رسالت، دائم الخمر و امّی معرفی ميکنند و بسیاری از ایشان و گروهی نیز از میان معتزله وی را تکفیر کرده اند. وی در فلسفه نیز صاحب نظر و متبحّر بوده است. وی دارای آرایی مخصوص به خود ميباشد و علاوه بر علوم عقلی در شعر و ادب نیز جایگاه بالایی دارد. مرگ وی را در سال های دهه 220 یا 231 هجری قمری ضبط کرده اند. نظام، حجیت اجماع و قیاس را منکر بوده و تنها قول امام معصوم را حجت ميدانسته و از این جهت بسیار به عقاید شیعه نزدیک شده است تا جایی که ميگویند وی قائل به خلافت بلافصل علی علیه السلام و تعیین آن از جانب پیامبر صلی الله علیه و آله بوده است. ميگویند وی اعجاز قرآن را از حیث فصاحت قبول نداشته است. علت نام گذاری وی به نظام، را موافقین وی قدرت وی در نظم بخشیدن به کلام و مخالفین وی شغل او که به نظم کشیدن خرمهره در بازار بصره بوده است، ميدانند. [۱]
پانويس
- ↑ الاعلام قاموس التراجم، خیرالدین زرکلی، ج1، ص43 / تاریخ بغداد، خطیب بغدادی، ج6، ص97 / سیر اعلام النبلاء، محمد بن احمد ذهبی، ج9، ص213 / لسان المیزان، ابن حجر عسقلانی، ج1، ص96 / الوافی بالوفیات، صلاح الدین صفدی، ص12