ادریسیه (همان احمدیه): تفاوت بین نسخه‌ها

مشهورترین شاگرد احمد بن ادریس مراکشی، فردی [[لیبی]] ایی به نام محمد بن علی سنوسی (م:1276هـ. ق) بود که طریقه [[سنوسیه]] را تشکیل داد. این طریقه در [[چاد]]، [[نیجر]] و [[نیجریه]] رواج یافت و از همان ابتدا به سازمانی برای بازرگانان تبدیل شد که با ساختارهای نژادی پیوند نزدیکی داشت. طریقه سنوسیه ذکر خفی احمد بن ادریس مراکشی را حفظ کرده است. شاخه [[مرغنیه]] را نیز که به احمد بن ادریس مراکشی بازمی گردد در 1230 هجری قمری محمد [[عثمان میرغنی|عثمان مرغنی]] (م:1268هـ. ق) مرید دیگر او، به [[سودان]] وارد ساخت. این طریقه ادعای آن دارد که ختم طرق است. از این رو به [[ختمیه]] نیز شهرت یافته است. رهبری طریقه مرغنیه در خانواده مرغنی که مخالف [[المهدی سودانی]] بود و پس از استقلال [[سودان]] به حزبی سیاسی تبدیل شد، باقی مانده است. رهبری این طایفه که وظایف فقیه، فقیر (سالک)، و معلم را در خود جمع کرده است، با اصطلاح فِکی خوانده می شود. مراکز طریقه مرغنیه خلوات نام دارند و این طریقه، به جز انشعاب اسماعیل بن عبدالله همچنان یکپارچه باقی مانده است. [[اسماعیل بن عبدالله ولی]] (م:1280هـ. ق) که یکی از شاگردان [[محمد عثمان میرغنی|عثمان مرغنی]] بود، در 1258 هجری قمری [[اسماعیلیه (از صوفیه سودان)|اسماعیلیه]] را بنیان گذاشت. پس از درگذشت او، پسرش [[ازهری]]، طریقه [[ازهریه]] را در [[سودان]] به وجود آورد. [[اسماعیلیه (از صوفیه سودان)|اسماعیلیه]] طریقه ای محلی است که دو صورتِ سازماندهی طریقه های سنتی و ادریسی را در خود دارد. [[ابراهیم رشید]] (م:1291هـ. ق) شاگرد دیگر ابن ادریس که از قبیله شائقیه بود، شاخه [[رُشَیدیه (از صوفیه احمدیه ادریسه)|رُشَیدیه]] را در [[سودان]] بنیان نهاد. البته این [[رُشَیدیه (از صوفیه احمدیه ادریسه)|رُشَیدیه]] را باید از [[رَشیدیه (از صوفیه شاذلیه)|رَشیدیه]] مراکشی که از سنت شاذلی پیروی می کند و توسط [[احمد بن یوسف مِلیانی]] (م:931هـ. ق) شکل گرفته است و به همین سبب [[یوسفیه]] نیز نامیده می شود، متمایز دانست. برادرزاده ابراهیم، [[محمد بن صالح]] (م:1327هـ. ق) نیز در 1304 هجری قمری [[صالحیه (از صوفیه ادریسیه)|صالحیه]] را به وجود آورد که از طریق تعالیم [[محمد گولید]] (م:1918میلادی) در [[سومالی]] پیروان بسیار یافت. احمدیه یکی از زیرشاخه های [[رُشَیدیه (از صوفیه احمدیه ادریسه)|رُشَیدیه]]، طایفه دیگری است که خود را منسوب به [[احمد بن ادریس]] می داند و توسط فردی مصری به نام [[محمد بن احمد دَندَرَوی]] (م:1328هـ. ق) ایجاد گردید. این طریقه در [[سودان]] و در طول سواحل شرقی [[آفریقا]]، از شمال [[سومالی]] تا [[تانزانیا]] منتشر است. [[محمد مجذوب صُغیر]] (م:1248هـ. ق) نوه [[حَمَد بن محمد]] که از شاگردان [[احمد بن ادریس]] بود، نیز طریقه [[مجذوبیه]] را ـ که از انشعابات [[شاذلیه]] است ـ در سودان به وجود آورد. » <ref> [[دائرة المعارف بزرگ اسلامی]]، ج15، ص465</ref>