اتحادیه: تفاوت بین نسخه‌ها

از دایره المعارف فرق اسلامی
پرش به: ناوبری، جستجو
سطر ۴: سطر ۴:
 
[[محقق اردبیلی]] در [[حدیقة الشیعة]] در تشریح مذاهب [[صوفیه (صوفیه)|صوفیه]] می نویسد: «بدان که مذاهب [[صوفیه (صوفیه)|صوفیه]] بسیار است، بعضی گفته اند که از آن جمله چهار مذهب اصل است. » <ref> [[حدیقة الشیعة]]، [[محقق اردبیلی]]، ص564</ref> وی آن چهار فرقه را [[حلولیه]]، [[اتحادیه]]، [[واصلیه (از صوفیه)|واصلیه]] و [[عُشاقیه (از مسالک صوفیه)|عُشاقیه]] برمی شمارد و ادامه می دهد: «بعضی گفته اند که اصول مذاهب ایشان، شش است و [[تلقینیه]] و [[رزاقیه (از صوفیه)|رزاقیه]] را بر آن چهار افزوده اند. و بعضی گفته اند که هفت است و [[وحدتیه]] را بر آن شش افزوده اند و بعضی گفته اند اصل دو اصل است. » <ref>همان</ref> [[محقق اردبیلی]] در ادامه، این اقوال را رد کرده و اصل مذهب [[صوفیه (صوفیه)|صوفیه]] را دو فرقه [[حلولیه]] و [[اتحادیه]] دانسته است. <ref>همان، ص565</ref> وی در شرح این دو فرقه می نویسد: « [[حلولیه]] گویند خدا در ما حلول کرده است. . . و [[اتحادیه]] می گویند ما با خدا یکی شده ایم و همچنین خدای تعالی با همه عارفان یکی است. » <ref>همان</ref>  
 
[[محقق اردبیلی]] در [[حدیقة الشیعة]] در تشریح مذاهب [[صوفیه (صوفیه)|صوفیه]] می نویسد: «بدان که مذاهب [[صوفیه (صوفیه)|صوفیه]] بسیار است، بعضی گفته اند که از آن جمله چهار مذهب اصل است. » <ref> [[حدیقة الشیعة]]، [[محقق اردبیلی]]، ص564</ref> وی آن چهار فرقه را [[حلولیه]]، [[اتحادیه]]، [[واصلیه (از صوفیه)|واصلیه]] و [[عُشاقیه (از مسالک صوفیه)|عُشاقیه]] برمی شمارد و ادامه می دهد: «بعضی گفته اند که اصول مذاهب ایشان، شش است و [[تلقینیه]] و [[رزاقیه (از صوفیه)|رزاقیه]] را بر آن چهار افزوده اند. و بعضی گفته اند که هفت است و [[وحدتیه]] را بر آن شش افزوده اند و بعضی گفته اند اصل دو اصل است. » <ref>همان</ref> [[محقق اردبیلی]] در ادامه، این اقوال را رد کرده و اصل مذهب [[صوفیه (صوفیه)|صوفیه]] را دو فرقه [[حلولیه]] و [[اتحادیه]] دانسته است. <ref>همان، ص565</ref> وی در شرح این دو فرقه می نویسد: « [[حلولیه]] گویند خدا در ما حلول کرده است. . . و [[اتحادیه]] می گویند ما با خدا یکی شده ایم و همچنین خدای تعالی با همه عارفان یکی است. » <ref>همان</ref>  
  
[[مرتضی رازی]] نیز در [[تبصرة العوام]]، [[صوفیه]] را به شش فرقه تقسیم می کند و اولین آن ها را همین گروه معرفی کرده و می نویسد: «اول ایشان که دعوی اتحاد کنند، رئیس ایشان حسین بن منصور حلّاج باشد. و این حسین بن منصور حلّاج، ساحر بود و در آن مهارتی داشت و در سحر شاگرد عبدالله بن هلال کوفی بود و عبدالله شاگرد زرقاء الیمامه و زرقاء از کسانی بود که از سجاح آموخته بودند و سجاح در زمان مسیلمه کذاب بود و دعوی پیغمبری کرد و [[حسین بن منصور حلاج|حلاج]] دعوی خدایی. » <ref> [[تبصرة العوام]]، [[مرتضی رازی]]، ص122</ref> [[عبدالمنعم حفنی]] ایشان را از [[غلاة]] [[صوفیه]] دانسته است. <ref> [[موسوعة الفرق و الجماعات و المذاهب و الاحزاب و الحرکات الاسلامیة]]، [[عبدالمنعم حفنی]]، ص44</ref> [[لویی ماسینیون]] در [[دائرة المعارف الاسلامیة]] ایشان را [[زندقه]] معرفی می کند. <ref> [[دائرة المعارف الاسلامیة]]، ج15، ص178</ref>
+
[[مرتضی رازی]] نیز در [[تبصرة العوام]]، [[صوفیه]] را به شش فرقه تقسیم می کند و اولین آن ها را همین گروه معرفی کرده و می نویسد: «اول ایشان که دعوی اتحاد کنند، رئیس ایشان [[حسین بن منصور حلاج|حلاج]] باشد. و این [[حسین بن منصور حلاج|حلاج]]، ساحر بود و در آن مهارتی داشت و در سحر شاگرد [[عبدالله بن هلال کوفی]] بود و عبدالله شاگرد [[زرقاء الیمامه]] و زرقاء از کسانی بود که از [[سجاح]] آموخته بودند و سجاح در زمان [[مسیلمه کذاب]] بود و دعوی پیغمبری کرد و [[حسین بن منصور حلاج|حلاج]] دعوی خدایی. » <ref> [[تبصرة العوام]]، [[مرتضی رازی]]، ص122</ref> [[عبدالمنعم حفنی]] ایشان را از [[غلاة]] [[صوفیه]] دانسته است. <ref> [[موسوعة الفرق و الجماعات و المذاهب و الاحزاب و الحرکات الاسلامیة]]، [[عبدالمنعم حفنی]]، ص44</ref> [[لویی ماسینیون]] در [[دائرة المعارف الاسلامیة]] ایشان را [[زندقه]] معرفی می کند. <ref> [[دائرة المعارف الاسلامیة]]، ج15، ص178</ref>
  
 
رک: [[باجربقیه]]، [[وحدتیه]]، [[حلولیه]]. <ref> [[تاریخ ایران]]، [[سرجان ملکم]]، ج2، ص137 / [[تبصرة العوام]]، [[مرتضی رازی]]، ص122 / [[حدیقة الشیعة]]، [[محقق اردبیلی]]، ص565 / [[ریاض السیاحة]]، [[زین العابدین شیروانی]]، ص303 / [[منهاج البراعة]]، [[دنبلی خویی]]، ج13، ص140 / [[هفتاد و سه ملت]]، ص30</ref>  
 
رک: [[باجربقیه]]، [[وحدتیه]]، [[حلولیه]]. <ref> [[تاریخ ایران]]، [[سرجان ملکم]]، ج2، ص137 / [[تبصرة العوام]]، [[مرتضی رازی]]، ص122 / [[حدیقة الشیعة]]، [[محقق اردبیلی]]، ص565 / [[ریاض السیاحة]]، [[زین العابدین شیروانی]]، ص303 / [[منهاج البراعة]]، [[دنبلی خویی]]، ج13، ص140 / [[هفتاد و سه ملت]]، ص30</ref>  
  
 
== پانویس ==
 
== پانویس ==

نسخهٔ ‏۲۴ آوریل ۲۰۱۸، ساعت ۰۰:۵۲

ازصوفیه .

محقق اردبیلی در حدیقة الشیعة در تشریح مذاهب صوفیه می نویسد: «بدان که مذاهب صوفیه بسیار است، بعضی گفته اند که از آن جمله چهار مذهب اصل است. » [۱] وی آن چهار فرقه را حلولیه، اتحادیه، واصلیه و عُشاقیه برمی شمارد و ادامه می دهد: «بعضی گفته اند که اصول مذاهب ایشان، شش است و تلقینیه و رزاقیه را بر آن چهار افزوده اند. و بعضی گفته اند که هفت است و وحدتیه را بر آن شش افزوده اند و بعضی گفته اند اصل دو اصل است. » [۲] محقق اردبیلی در ادامه، این اقوال را رد کرده و اصل مذهب صوفیه را دو فرقه حلولیه و اتحادیه دانسته است. [۳] وی در شرح این دو فرقه می نویسد: « حلولیه گویند خدا در ما حلول کرده است. . . و اتحادیه می گویند ما با خدا یکی شده ایم و همچنین خدای تعالی با همه عارفان یکی است. » [۴]

مرتضی رازی نیز در تبصرة العوام، صوفیه را به شش فرقه تقسیم می کند و اولین آن ها را همین گروه معرفی کرده و می نویسد: «اول ایشان که دعوی اتحاد کنند، رئیس ایشان حلاج باشد. و این حلاج، ساحر بود و در آن مهارتی داشت و در سحر شاگرد عبدالله بن هلال کوفی بود و عبدالله شاگرد زرقاء الیمامه و زرقاء از کسانی بود که از سجاح آموخته بودند و سجاح در زمان مسیلمه کذاب بود و دعوی پیغمبری کرد و حلاج دعوی خدایی. » [۵] عبدالمنعم حفنی ایشان را از غلاة صوفیه دانسته است. [۶] لویی ماسینیون در دائرة المعارف الاسلامیة ایشان را زندقه معرفی می کند. [۷]

رک: باجربقیه، وحدتیه، حلولیه. [۸]

پانویس

  1. حدیقة الشیعة، محقق اردبیلی، ص564
  2. همان
  3. همان، ص565
  4. همان
  5. تبصرة العوام، مرتضی رازی، ص122
  6. موسوعة الفرق و الجماعات و المذاهب و الاحزاب و الحرکات الاسلامیة، عبدالمنعم حفنی، ص44
  7. دائرة المعارف الاسلامیة، ج15، ص178
  8. تاریخ ایران، سرجان ملکم، ج2، ص137 / تبصرة العوام، مرتضی رازی، ص122 / حدیقة الشیعة، محقق اردبیلی، ص565 / ریاض السیاحة، زین العابدین شیروانی، ص303 / منهاج البراعة، دنبلی خویی، ج13، ص140 / هفتاد و سه ملت، ص30