تیواوانیه: تفاوت بین نسخه‌ها

[[دائرة المعارف بزرگ اسلامی]] درباره طریقه تجانی می نویسد: « [[تیجانیه]] را در 1288 هجری قمری فردی [[الجزایر]]ی به نام ابوالعباس احمد بن محمد مختار تیجانی (م: 1230هـ. ق) که خود یکی از خلیفه های طریقه [[خلوتیه]] بود، تشکیل داد. [[تیجانیه]] طریقه ای بسته و وحدت گراست. اما انشعاباتی که اغلب مبتنی بر دسته بندی های نژادی اند، در درون آن وجود دارد، بدین شرح: یکم. عُمَریه، که منسوب به حاج عمر بن ساعد تال (م: 1281هـ. ق) و مربوط به خاندان های توکولور و سونینکه در [[سنگال]]، [[مالی]]، [[گینه]]، [[چاد]] و [[کامرون]] است؛ دوم. [[تیواوانیه]]، که مربوط به مریدان وُلوفِ حاج مالک سی (م: 1302هـ. ش) در [[سنگال]] و بخش های مختلف غرب [[آفریقا]] ست؛ سوم. [[نیاسیه]] یا [[تربیه]]، که آن را ابراهیم نیاس (م: 1354هـ. ش) تشکیل داد. وی بر اهمیت سرمشق قرار دادن سنت [[پیامبر صلی الله علیه و آله]] در زندگی فردی تأکید می کرد و با پافشاری بر جهاد نفس، جهاد نظامی را غیرضروری می شمرد. این طریقه در [[سودان]] پیروان بسیار دارد؛ چهارم. حافظیه، که آن را محمد حافظ ولی مختار (م: 1247هـ. ق) از اهالی [[موریتانی]] ایجاد کرد و علاوه بر [[موریتانی]]، در [[نیجریه]]، [[چاد]] و [[کامرون]] نیز گسترش یافت؛ پنجم. [[مُریدیه]] نیز طایفه ای است که ریشه در طریقه [[قادریه]] دارد و در 1303هجری قمری آن را احمدو بامبا (م: 1306هـ. ش) در [[سنگال]] تأسیس کرد. ورد نزد این طایفه مجموعه ای از ذکرها و وردهای دو طریقه تیجانی و [[قادریه]] است. اما به سبب تعالیم و سازماندهی احمدو بامبا، به طریقه ای مستقل تبدیل شده است. قرائت اوراد و اذکار اسلامی به زبان محلی وُلوف، و مهدی گرایی و موعودگرایی نیز از ویژگی های این طریقه است». <ref> [[دائرة المعارف بزرگ اسلامی]]، ج15، ص465</ref>