واصلیه (از صوفیه): تفاوت بین نسخه‌ها
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
از [[صوفیه (صوفیه)|صوفیه]]. <ref> [[تاریخ ایران]]، [[سرجان ملکم]]، ج2، ص137 / [[فرهنگ فِرَق اسلامی]]، [[محمد جواد مشکور]]، ص454</ref> | از [[صوفیه (صوفیه)|صوفیه]]. <ref> [[تاریخ ایران]]، [[سرجان ملکم]]، ج2، ص137 / [[فرهنگ فِرَق اسلامی]]، [[محمد جواد مشکور]]، ص454</ref> | ||
| − | مرحوم [[محقق اردبیلی]] در [[حدیقة الشیعة]] می نویسد: «بدانکه مذاهب صوفیه بسیار است، بعضی گفته اند که از آن جمله چهار مذهب اصل است و آن چهار مذهب: اول مذهب [[حلولیه]] است. دوم مذهب [[اتحادیه]] است، سوم مذهب واصلیه است، چهارم مذهب [[عُشاقیه (از مسالک صوفیه)|عشاقیه]] است و بعضی گفته اند که اصول مذهب ایشان، شش است و [[تلقینیه]] و [[زراقیه]] را بر آن چهار افزوده اند. بعضی گفته اند که هفت است و [[وحدتیه]] را بر آن شش افزوده اند. و بعضی گفته اند اصل دو بوده است.» <ref> [[حدیقة الشیعة]]، [[محقق اردبیلی]]، ص564</ref> البته مرحوم محقق اردبیلی در صفحات بعدی کتاب واصلیه را از فروع اتحادیه دانسته است و حرف نخستین را رد می کند. <ref> | + | مرحوم [[محقق اردبیلی]] در [[حدیقة الشیعة]] می نویسد: «بدانکه مذاهب صوفیه بسیار است، بعضی گفته اند که از آن جمله چهار مذهب اصل است و آن چهار مذهب: اول مذهب [[حلولیه]] است. دوم مذهب [[اتحادیه]] است، سوم مذهب واصلیه است، چهارم مذهب [[عُشاقیه (از مسالک صوفیه)|عشاقیه]] است و بعضی گفته اند که اصول مذهب ایشان، شش است و [[تلقینیه]] و [[زراقیه]] را بر آن چهار افزوده اند. بعضی گفته اند که هفت است و [[وحدتیه]] را بر آن شش افزوده اند. و بعضی گفته اند اصل دو بوده است.» <ref> [[حدیقة الشیعة]]، [[محقق اردبیلی]]، ص564</ref> البته مرحوم محقق اردبیلی در صفحات بعدی کتاب واصلیه را از فروع اتحادیه دانسته است و حرف نخستین را رد می کند. <ref> [[حدیقة الشیعة]]، [[محقق اردبیلی]]، ص576</ref> |
[[مرتضی رازی]] در [[تبصرة العوام]] واصلیه را فرقه چهارم از صوفیان دانسته و می نویسد: «ایشان گویند ما واصلیم به حق، نماز و روزه و زکات و حج و احکام دیگر بهر آن نهاده اند تا شخص، اول بدان مشغول شود و تهذیب اخلاق حاصل کند و او را معرفت حاصل شود. و چون معرفت حاصل شد، واصل بود یعنی به حق رسیده باشد و چون واصل شد تکلیف از وی برخاست و هیچ چیز از شرایع دین بر وی واجب نبود و جمله محرمات از خمر و زنا و لواط و مال مردم بر وی حلال بود...» <ref> [[تبصرة العوام]]، [[مرتضی رازی]]، ص131</ref> | [[مرتضی رازی]] در [[تبصرة العوام]] واصلیه را فرقه چهارم از صوفیان دانسته و می نویسد: «ایشان گویند ما واصلیم به حق، نماز و روزه و زکات و حج و احکام دیگر بهر آن نهاده اند تا شخص، اول بدان مشغول شود و تهذیب اخلاق حاصل کند و او را معرفت حاصل شود. و چون معرفت حاصل شد، واصل بود یعنی به حق رسیده باشد و چون واصل شد تکلیف از وی برخاست و هیچ چیز از شرایع دین بر وی واجب نبود و جمله محرمات از خمر و زنا و لواط و مال مردم بر وی حلال بود...» <ref> [[تبصرة العوام]]، [[مرتضی رازی]]، ص131</ref> | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۰ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۵:۳۷
مرحوم محقق اردبیلی در حدیقة الشیعة می نویسد: «بدانکه مذاهب صوفیه بسیار است، بعضی گفته اند که از آن جمله چهار مذهب اصل است و آن چهار مذهب: اول مذهب حلولیه است. دوم مذهب اتحادیه است، سوم مذهب واصلیه است، چهارم مذهب عشاقیه است و بعضی گفته اند که اصول مذهب ایشان، شش است و تلقینیه و زراقیه را بر آن چهار افزوده اند. بعضی گفته اند که هفت است و وحدتیه را بر آن شش افزوده اند. و بعضی گفته اند اصل دو بوده است.» [۲] البته مرحوم محقق اردبیلی در صفحات بعدی کتاب واصلیه را از فروع اتحادیه دانسته است و حرف نخستین را رد می کند. [۳]
مرتضی رازی در تبصرة العوام واصلیه را فرقه چهارم از صوفیان دانسته و می نویسد: «ایشان گویند ما واصلیم به حق، نماز و روزه و زکات و حج و احکام دیگر بهر آن نهاده اند تا شخص، اول بدان مشغول شود و تهذیب اخلاق حاصل کند و او را معرفت حاصل شود. و چون معرفت حاصل شد، واصل بود یعنی به حق رسیده باشد و چون واصل شد تکلیف از وی برخاست و هیچ چیز از شرایع دین بر وی واجب نبود و جمله محرمات از خمر و زنا و لواط و مال مردم بر وی حلال بود...» [۴]
زین العابدین شیروانی نیز با بیان همین مطلب، می نویسد: «ایشان به آیه «واعبد ربک حتی یأتیک الیقین» [۵] متمسک می شوند.» [۶]
پانویس
- ↑ تاریخ ایران، سرجان ملکم، ج2، ص137 / فرهنگ فِرَق اسلامی، محمد جواد مشکور، ص454
- ↑ حدیقة الشیعة، محقق اردبیلی، ص564
- ↑ حدیقة الشیعة، محقق اردبیلی، ص576
- ↑ تبصرة العوام، مرتضی رازی، ص131
- ↑ سوره حجر، آیه99
- ↑ ریاض السیاحة، زین العابدین شیروانی، ص303
