عبدالرحمن بن محمد بن اسحاق بن محمد بن یحیی بن منده

ابی القاسم عبدالرحمن بن محمد بن اسحاق بن محمد بن یحیی بن منده عَبَدی اصبهانی، از محدثین و بزرگان اهل سنت در قرن پنجم هجری قمری است وی که فرزند ابی عبدالله محمد بن اسحاق که از حفّاظ و بزرگان زمان خویش بوده (م: 395هـ. ق) می باشد در سال 381 یا 383 هجری قمری (و یا مطابق نظر آیت الله سید مهدی روحانی 388 هـ. ق) در اصفهان به دنیا آمده است. در سال 406 هجری قمری به بغداد عزیمت کرده و در آن جا و واسط و نیشابور، اخذ حدیث می کند. شاید از این که محمد بن احمد ذهبی می گوید: «وی در نیشابور از ابی بکر حیری اخذ حدیث کرد ولی هرگز از وی روایتی نقل نکرد چرا که وی اشعری مسلک بود» بتوان بر سخنان مرحوم روحانی، شاهد دیگری یافت. چرا که می دانیم اهل حدیث و پیروان احمد بن حنبل، هرگونه بحث کلامی را نفی کرده و حتی شخص ابوالحسن اشعری که در مقابل معتزله، قد برافراشته بوده را هم نفی می نموده اند.

شایان ذکر است که خاندان ابن منده از خانواده های محدث حنبلی مذهب اصفهان در طول قرن سوم تا هفتم هجری است که نسب آنان به صاحب منصبان لشکری ساسانیان می رسیده است. علاوه بر ابوعبدالله محمد بن اسحاق ـ که معروف ترین این خاندان است ـ و پسرش عبدالرحمن بن محمد، باید از عبدالوهاب بن محمد (م: 475هـ. ق) و یحیی بن عبدالوهاب بن محمد (م: 511هـ. ق) که ایشان نیز در این خاندان دارای شهرت اند یاد کرد.