جنبلاطیه

از دایره المعارف فرق اسلامی
پرش به: ناوبری، جستجو

از دروز.

ایشان پیروان جان پولاد سعید بن مصطفی بن حسین می باشند.

محمد جواد مشکور می نویسد: « جنبلاطیه منسوب به سعید بن مصطفی بن حسین جان پولاد قاسم کردی هستند. آن عشیره در ولایت کلز (نزدیک حلب) می زیستند و این ولایت از توابع مَعَرة النعمان به شمار می رفت. جان پولاد اول رئیس آن عشیره، کرد بود، از این جهت ایشان را بنا به انتساب به وی جنبلاطیه خوانده اند. یکی از اعقاب وی حسین پاشا بن جان پولاد کردی بود که او نیز در کلز (کلس) فرمانروایی داشت و در سال 1104 هجری قمری کشته شد. این عشیره همگی مذهب دروزی داشتند و در اوایل قرن هفدهم میلادی از کلس یعنی سوریه به لبنان مهاجرت کردند. و سبب هجرت ایشان دعوتی بود که در سال 1630میلادی امیر فخرالدین معنی دوم (1572 ـ 1635م) حاکم شوف از ایشان کرد. وی با جان پولاد عقد دوستی بست تا بتواند به یاری او بر دشمنانش غلبه یابد. از مشاهیر این خانواده امیرجان پولاد معروف به ابن عربی (م: 1572م) می باشد که در مَعَرة النعمان و کلس می زیست. چنان که در پیش گفتیم جان پولاد بن سعید کردی در سال 1630 میلادی از حلب به لبنان آمد و در ناحیه شوف با قبیله خود اقامت گزید. وی در سال 1640 درگذشت و فرزندش رباح به جای او نشست. سپس علی بن رباح، نواده وی از طرف امیرحیدر شهابی والی جبل لبنان بر نواحی شوف دست یافت (1712م). از مشاهیر جنبلاطیه در قرن 19، سعید بن شیخ بشیر جنبلاطی است که از سرداران ابراهیم پاشا بن محمدعلی، فاتح مصر و شام بود و در جنگ هایی که بین دروز و نصاری در سال 1841 میلادی واقع شد، دست داشت. وی در سال 1841 میلادی درگذشت. » [۱] عبدالمنعم حفنی نیز اعتقادات جنبلاطیه را همان اعتقادات دروز برمی شمارد و اضافه می کند: «به هیچ وجه نمی توان دروز و جنبلاطیه را از مسلمانان به حساب آورد. آن ها از قرآن و سنت هیچ نمی دانند. » [۲]

لازم به ذکر است که عبارت مشکور درباره نام مؤسس این فرقه نارسا است ولی ظاهراً جان پولاد لقب سعید بن مصطفی بوده است.

محمد جواد مشکور مأخذ خویش را کتاب مذاهب الاسلامیین قرار داده درحالی که مطالبی که وی درباره این فرقه ذکر کرده، در کتاب مذکور نیست.

پانویس

  1. فرهنگ فِرَق اسلامی، محمد جواد مشکور، ص142
  2. موسوعة الفرق و الجماعات و المذاهب و الاحزاب و الحرکات الاسلامیة، عبدالمنعم حفنی، ص257