سنوسیه
(یا: سنوسیون)
از فرق بزرگ صوفیه.
ایشان فرقه بزرگی از فرق صوفیه اهل سنت می باشند. سنوسیه در الجزایر منتشر بوده و منسوب به سیدی محمد بن علی سنوسی ادریسی حسنی می باشند. وی در سال 1206 یا 1204 هجری قمری در تُرش (حوالی مستغانم از بلاد الجزایر ) متولد شده، در همان جا تحصیلات خود را شروع کرده و در مستغانم به طریقه تصوف دِرقاویه (یا: قادریه ) در آمده است. او در فاصله سال های 1821 تا 1829 میلادی در فاس به تحصیل تفسیر و حدیث و اصول فقه پرداخت و سپس به مکه رفت و در حلقه مریدان احمد بن ادریس فاسی (م: 1838م) در آمده، طریقه شاذلیه را از او اخذ می نماید. احمد بن ادریس از این شاگرد خود تجلیل زیادی کرده و اجازه ارشاد و تلقین به او داده است. سنوسی بر کوه ابوقبیس (ابوقبیس: نام کوهی است که از جانب مغرب مشرف به مکه می باشد. شهر مکه میان این کوه و کوه قیعقان واقع شده است. برخی این کوه را اولین کوهی که در زمین پدید آمده است، می دانند. [۱]، زاویه ای بنا کرده و به ارشاد پرداخت. وی در سال 1255هجری قمری به جبل اخضر از ولایات بُرقه در طرابلس غربی رفت و در آن جا نیز زوایایی بنا می نماید. محمد بن علی در سال 1263 هجری قمری به زاویه خود در مکه بازگشت و هفت سال به تدریس حدیث و فقه می پردازد، در این مدت آوازه او بلند شد و مردم از هر سو برای تعلم به او روی آوردند. وی باب اجتهاد را مفتوح می دانست و به همین جهت، پیروان او در نماز دست ها را به سینه می گذارند وانگشت ابهام دست راست را در زیر انگشتان دست چپ می نهند، و این درحالی است که او خود را مالکی می دانسته و مالکیه در حال نماز دست ها را باز می گذارند (و اساساً همین نیز تفاوت ظاهری سنوسیه با دیگر فرقه های اسلامی است، چرا که مالکیه دست ها را رها کرده و شافعیه و حنفیه نیز دست را روی هم بر شکم می گذارند. درحالی که سنوسیه به گونه ای خاص دست ها را به سینه می گذارند. )
سنوسی همراه با استاد خود، احمد بن ادریس فاسی سفری به یمن داشته اند، در جریان این سفر استاد وی در یمن وفات کرده و اولاد او در عسیر خطای یادکرد: برچسب تمام کنندهٔ </ref> بدون برچسب <ref>
خیرالدین زرکلی ضمن ذکر اسامی کتاب های سنوسی، نام کتب مذکور را «ایقاظ الوسنان فی العمل بالحدیث و القرآن» و «الشموس الشارقة فی ما لنا من اسانید المغاربة و المشارقة» ضبط کرده است. [۲]
دائرة المعارف الاسلامیة، به تاریخی که در آن، این طریقه دارای این تعداد عضو بوده، اشاره نمی کند ولی با توجه به تألیف این کتاب که در اصل ترجمه متن انگلیسی است و در دهه های اول قرن بیستم میلادی منتشر گردیده و در 1933 میلادی به عربی برگردانده شده است، می توان به حدود تاریخ این مطلب پی برد.
لویی ماسینیون می نویسد این فرقه از خاضریه منشعب شده است. [۳]
پانویس
- ↑ لغت نامه دهخدا، علی اکبر دهخدا، ذیل: ابوقبیس]]
- ↑ الاعلام قاموس التراجم، خیرالدین زرکلی، ج6، ص229
- ↑ دائرة المعارف الاسلامیة، ج15، ص183
