سفیدجامگان

از دایره المعارف فرق اسلامی
پرش به: ناوبری، جستجو

همان مبیضیه (همان سفیدجامگان). [۱]

طائفه ای از شیعه که عَلَم سفید داشته اند و با علم سیاه که شعار دولت عباسی بوده مخالفت می کردند. جماعتی از آنان تا بحال در بخارا هستند که به آن ها سبید جامگان (دقیقاًً به همین نحو) می گویند و گفته می شود که در قصر عمیر سکونت دارند. [۲] و محمد مقدسی می نویسد: «در روستای هیکل (نزدیک سمرقند )، کسانی هستند که آنان را بیض الثیاب (سپید جامگان) می نامند و به زندقه نزدیک می باشند». [۳]

درباره مبیضیه آورده اند که: «ایشان از مشبّهه می باشند». [۴]

برخی علت آن که ایشان لباس سپید پوشیده اند را چنین ذکر کرده اند که: «پس از قتل ابومسلم به دست منصور، گروهی که یکی از ایشان سنباد و دیگری مقنع، صاحب ماه نخشب بود، در مقابل بنی عباس که مسوّده بوده ولباس سیاه می پوشیدند، جامه های خود را سپید کردند». (تاج العروس، زبیدی، ج3، ص158، ذیل ماده حمر)

تاج العروس مدعی است که خوارج را مبیضه می خوانند. [۵]


قابل توجه این که خواجه نظام الملک می گوید: « اسماعیلیه در شام مبیضه نامیده می شوند». [۶]

آیت الله سید مهدی روحانی از زمره منابع خویش به مجله مهر سال 5، شماره یک؛ و مجله الهلال سال 45، شماره سه، نیز اشاره کرده است.

زین العابدین شیروانی در ریاض السیاحة می نویسد: «... از راه مظفرآباد و کابل به ولایت طخارستان و توران و ترکستان و جبال بدخشان افتادم و به صحبت نقشبندیان و چشتیان و سفیدجامگان دل دادم. » [۷]

تاج العروس می نویسد: «به حروریه، مبیضه گفته می شود چرا که پرچم های آنان در جنگ ها سفید است. کما این که بنی هاشم پرچم سیاه داشته اند. » [۸]


پانویس

  1. ریاض السیاحة، زین العابدین شیروانی، ص131
  2. اللباب فی تهذیب الانساب، ابن اثیر، ج3، ص160
  3. احسن التقاسیم فی معرفة الاقالیم، محمد مقدسی، ص253
  4. بیان الادیان، ابوالقاسم بلخی، ص56
  5. تاج العروس، زبیدی، ج3، ص158، ذیل ماده حمر
  6. سیاست نامه، خواجه نظام الملک، ص251
  7. ریاض السیاحة، زین العابدین شیروانی، ص131
  8. تاج العروس، زبیدی، ج3، ص158 ذیل ماده ح م ر