محمد بن اسماعیل بخاری

ابوعبدالله محمد بن اسماعیل بن ابراهیم بن مغیره بن نَردِزبَه جعفی بخاری، از نامدارترین محدثین اهل سنت و نویسنده کتاب الجامع الصحیح معروف به صحیح بخاری است. وی در سال 194 هجری قمری در یکی از روستاهای بخارا به دنیا آمد. مغیره، جدّ چهارم وی از زرتشتی های مسلمان شده بوده است. بخاری در کودکی پدرش را از دست داد و گویی در کودکی 2بار بینایی خویش را از دست داده و با دعای مادرش آن را بازیافته است. وی حافظه ای بسیار قوی داشته و برای استماع حدیث، به رسم آن روزگاران سفرهای بسیاری به عراق، حجاز، مصر، شام، خراسان و جبال داشته است. خود مدعی بوده که از هزار نفر حدیث شنیده و صدهزار حدیث با سند صحیح و 200هزار حدیث دیگر را از حفظ دارد. وی پس از نگارش کتاب معروف خویش به خراسان بازگشت. اما در نیشابور به واسطه این که معتقد به مخلوق بودن قرآن بود از طرف اهل حدیث متهم به «بد دینی» گردیده و ناچار عازم بخارا شد. در این داستان تمام شاگردانش جز مسلم و احمد بن مسلمه از گردش پراکنده شدند. وی در سال 256 هجری قمری در نزدیکی سمرقند وفات یافت. وی علاوه بر حدیث در علم رجال نیز دست داشته است.