نوریه (صوفیه)

همان صوفیه.

ابوالقاسم بلخی در بیان الادیان، در توضیح صوفیه می گوید: «ظاهر ایشان بر دو فرقه اند، بر این ترتیب: نوریه، ایشان گویند محبت نوری است ازلی که در دل هر که آید زنگار از دل او برخاست و صوفی گشت؛ حلولیه، گویند جزئی از اجزای الهی است که در بنده آید، چون بنده ترک شهوات نفسانی بگوید: تا چنان شود که همه حق گردد.»

محقق اردبیلی می نویسد: «گرچه صاحب بیان الادیان می گوید صوفیه در اصل دو فرقه اند: نوریه و حلولیه، اما بسیار کس از علمای شیعه و سنی گفته اند که یکی از آن دو فرقه حلولیه و دوم اتحادیه اند. و نوریه از فروع و شعب ایشان است. به هر حال ایشان گویند دو حجاب است یکی نوری و دوم ناری. حجاب نوری مشغولی است به اکتساب صفات حمیده و حجاب ناری مشغولی است به افعال شیطانی. و نیز گویند مرد باید در رضا و تسلیم و مراقبه و وجد و توکل کوشد اگرچه این نیز حجاب است. اما آخر در این پرده دوست دیده شود.» مطلب وی کاملاً برگرفته از فخر رازی می باشد.

مرتضی رازی ایشان را فرقه سوم صوفیه به حساب آورده و هجویری و محقق اردبیلی نیز ایشان را از زمره صوفیه محسوب کرده اند. این در حالی است که محمد بن ابراهیم کلاباذی در التعرّف لمذهب اهل التصوف، نوری را نـام دیگر صوفیه معـرفی می کند.

رک: صوفیه.