اهل زیغ

همان ذمیه.

از غلاة .

محمد جواد مشکور منحصراً به نقل از فخر رازی این فرقه را مورد اشاره قرار داده است و آن ها را همان ذمیه معرفی می کند. درحالی که علاوه بر فخر رازی در میان نوشته های نویسندگان دیگر هم به عقیده ای مطابق آن چه محمد جواد مشکور به این فرقه نسبت داده برمی خوریم. عقیده ای مبنی بر این که: ایشان می پندارند جبرئیل در آوردن وحی خیانت کرد و به جای علی علیه السلام بر محمد صلی الله علیه و آله نازل شد. البته در این کتاب ها از اصطلاح اهل زیغ سخنی در میان نیست و فخر رازی نیز نامی برای ایشان قرار نمی دهد. ضمن این که باید توجه داشت که فخر رازی می گوید: «این گروه معتقدند جبرئیل مأمور بود رسالت را به علی واگذار کند ولی چون محمد از نظر سنی بزرگ تر بود، جبرئیل امر را به او واگذار کرد. بعد محمد امر را برای خود برداشت و خلق را به خود خواند. » درحالی که عبدالقاهر بغدادی و شهفور اسفراینی در توضیح ذمیه می نویسند: «ذمیه می گویند علی، محمد را مبعوث کرد تا مردم را به سوی «خدا بودنِ علی» بخواند ولی محمد آمد و مدعی رسالت از ناحیه خدای دیگری شد. »