احمد بن موسی الکاظم

احمد بن موسی بن جعفر علیهم السلام، از فرزندان امام موسی کاظم علیه السلام، معروف به سیدالسادات و شاه چراغ است. آگاهی ها درباره زندگی احمد بن موسی علیه السلام بسیار اندک است. درباره رابطه احمد با پدر بزرگوارش این اندازه آورده اند که امام کاظم علیه السلام او را گرامی می داشت.

آورده اند که پس از شهادت امام کاظم، علی بن موسی الرضا علیهم السلام که پدر جانشینی او را تصریح کرده بود، ودایع امامت را از ام احمد همسر امام کاظم علیه السلام مطالبه کرد و مادر احمد آن ها را تسلیم وی داشت. سپس احمد در حضور مردمی که او را پیشوا می پنداشتند، امامت برادر را تصدیق و با وی بیعت کرد. گفته اند که پس از امام کاظم علیه السلام شماری از پیروان، امامت را از آنِ احمد دانسته اند. در برخی از منابع نیز از گرایش گروهی به امامت احمد بن موسی علیهماالسلام پس از امام رضا علیه السلام سخن به میان آمده است. منابع فرقه شناختی امامی، از فرقه ای یاد می کنند که پس از امام رضا علیه السلام، قائل به امامت احمد شدند. به گفته آنان احمدیه امامت جواد علیه السلام را به سبب خردسالی نپذیرفته، آن را مسلتزم تکلیف بر فرد نامکلف می دانستند و همچون گروهی از فطحیه، انتقال امامت به برادر را صحیح می شمردند.

درباره آمدن احمد بن موسی به ایران و انگیزه آن، حکایات گوناگونی وجود دارد. گفته اند احمد در بغداد ساکن بود و آن گاه که خبر درگذشت ناگهانی امام رضا علیه السلام به او رسید، با همراهانی بسیار، به خون خواهی برادر و انتقام از مأمون خروج کرد و روی به ایران نهاد. بر پایه این حکایت او در قم و ری با سپاهیان مأمون جنگید و سرانجام به خراسان آمد و در جایی نزدیک اسفراین طی جنگ با لشکریان مأمون کشته شد مدفن او در همان جا زیارتگاه گردید. در حکایاتی دیگر آمده است که احمد مدتی پیش از درگذشت امام رضا علیه السلام قصد ایران کرده بود تا به برادر ملحق شود. وی در حوالی سال 203 هجری قمری وفات یافته است. در حکایات دیگر آمده است که احمد مدتی پیش از شهادت امام رضا علیه السلام و مقارن با ولایت عهدی ایشان همراه با جماعتی قصد ایران کرده بود تا به برادر ملحق شود. آورده اند که عامل مأمون در نزدیکی شیراز با او جنگید و هنگامی که یاران محمد شنیدند که امام رضا علیه السلام به شهادت رسیده است، متفرق شدند و احمد به شیراز رفت و همان جا وفات یافت. برخی نیز از شهادت وی سخن گفته اند.