علی اللهیه
قائلین به الوهیت علی علیه السلام.
اشخاص بسیاری، فرقه های اهل حق را از جمله علی اللهیه برمی شمارند درحالی که چنین نیست و در نزد اهل حق، علی علیه السلام در رده دوم از اهمیت است و ایشان هم رده و هم ردیف با علی علیه السلام به اشباه و نظایر دیگری نیز اهمیت می دهند.
دبستان المذاهب می نویسد: «این فرقه (علی اللهیه) در کوهستان مشرق نزدیک ختا مسکن دارند و گویند چون ما نتوانیم خدا را شناخت و ظهور روحانی در جسمانی ممکن است چنان که جبرئیل به صورت دحیه کلبی درآمد پس خدا در علی علیه السلام (علی الله) بروز کرد و چون فرستاده خود، محمد صلی الله علیه و آله [یا: محمد علی] را فرستاد و کاری از او برنیامد، خود علی الله بـه معاونت او برخاست، ایشـان به تناسخ نـور حق در اولاد علی الله قـائلند و در حـدود سنه ألْف بـوده اند». [۱]
زین العابدین شیروانی نیـز از طـوائفی که در قسطنطنیه بوده اند نـام می برد و می نویسد: «هفتم جماعت علی اللهی، و ایشان قریب به دوازده هزار خانه دارند و حرفت قنادی و سراجی، گویند مخصوص آن طائفه است». [۲]
رک: اهل حق (از غلاة علی الهی)، عَمُولَر.
دائرة المعارف تشیع می نویسد: «ایشان فرقه هایی از غلاة هستند که معتقد به الوهیت علی علیه السلام می باشند. ایشان به تناسخ نور حق در بدن علی علیه السلام و امامان بعد از او عقیده دارند و می گویند محمد صلی الله علیه و آله فرستاده علی علیه السلام است و نباید به قرآن موجود در میان مسلمانان عمل کرد چرا که آن، کتاب نازل شده بر علی علیه السلام نمی باشد». [۳]
پانویس
- ↑ دبستان المذاهب، کیخسرو اسفندیار، ج1، ص265
- ↑ بستان السیاحة، زین العابدین شیروانی، ص430
- ↑ دائرة المعارف تشیع، ج12، ص282