یعفوریه (از شیعه امامیه)

از شیعه امامیه.

ایشان پیروان سلیمان یعفوری معروف به سلیمان اقطع می باشند.

ابوالحسن اشعری در مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین در فصلی تحت عنوان «قول الروافض فی الائمـة: هـل یسع جهلهم» می نویسد: « روافض در این بـاره (کـه آیا جهل بـه ائمه جایز است) چهار گروه هستند: گروه اول می پندارند معرفت ائمه واجب است، قیام به شرایعی که پیامبر آورده است واجب است و کسی که امام را نشناسد و بمیرد به مرگ جاهلیت مرده است؛ گروه دوم می پندارند که اگر آدمی به امام معرفت پیدا کند، شریعت بر او لازم نیست و فریضه ای بر او واجب نمی باشد و مردم تنها باید امام خویش را بشناسند و اگر نشناختند چیزی بر آن ها نیست؛ و گروه سوم که یعفوریه هستند می پندارند جهل به امام جایز است». و بلافاصله می نویسد: «و هم بذلک لا مؤمنون و لا کافرون» و بعد ادامه می دهد: «فرقه چهارم از روافض در قدر همان حرف معتزله را می گویند که معرفت ائمه ضروری است و با یعفوریه درباره جهل ائمه فرق دارند. و خصومت در دین را حلال نمی شمرند و یعفوریه هم حلال نمی شمارند».

عبارت اشعری مبهم است و از آنجا که همه کسانی که متعرض این فرقه شده اند، از وی[ بهره برد ه اند (علی رغم آن که برخی متعرض منبع نشده اند) ابهام عبارت اشعری به نوشته های ایشان هم سرایت کرده است.

محمد جواد مشکور و عبدالمنعم حفنی، با ارتکاب اشتباه فاحش، تمام مطالب اشعری، از ابتدا تا انتها را مربوط به عقیده یعفوریه دانسته و از غوامض آن نیز چشم پوشیده اند.

جامع الفرق و المذاهب الاسلامیة هم عبارت «و هم بذلک لا مؤمنون و لا کافرون» را به گونه ای آورده که گویی ضمیر به یعفوریه برمی گردد. در حالی که ظاهر عبارت اشعری چنان است که یعفوریه (عدم ایمان و عدم کفر) را نسبت به «جاهلین به امام» داده اند. در هر حال عبارت اشعری به هم ریخته است و معنای آن چندان معلوم نیست.

نکته دیگری که در ذیل این فرقه لازم است مورد اشاره قرار بگیرد، گفتار شریف یحیی الامین است. وی این فرقه را منسوب به یعفور خزاز معرفی می کند. این فرد که از اصحاب امام صادق علیه السلام دانسته شده است در هیچ مرجعی مؤسس یک فرقه نیست. همچنین است محمد بن احمد خوارزمی که این فرقه را به محمد بن یعفور نسبت داده است که شخص شناخته شده ای نیست این در حالی است که در روایتی که کشّی آن را نقل کرده صراحتاً یعفوریه اصحاب سلیمان الاقطع دانسته شده اند. .

نام کامل سلیمان الاقطع، ابوالربیع سلیمان بن خالد بن دهقان بن نافلة مولی عفیف ابن معری کندی است که شیخ طوسی او را از اصحاب امام صادق علیه السلام دانسته است.