وهمیه (نام معتزله): تفاوت بین نسخهها
(صفحهای تازه حاوی «نام معتزله. تلبیس ابلیس، ابن جوزی در تلبیس ابلیس قَدَریه را به دوا...» ایجاد کرد) |
|||
(۶ نسخههای متوسط توسط ۲ کاربران نشان داده نشده) | |||
سطر ۱: | سطر ۱: | ||
− | نام [[معتزله | + | نام [[معتزله (معتزله)|معتزله]].<ref> [[تلبیس ابلیس]]، [[ابن جوزی]]، ص40</ref> |
− | [[ابن | + | [[ابن جوزي]] در [[تلبيس ابليس]] [[قَدَريه]] را به دوازده فرقه تقسيم مي کند که عبارتند از: [[احمریه]] (که مي پندارند شرط عدالت خداوند آن است که امور ايشان را به خودشان واگذارد و بين ايشان و گناهان آن ها حائل شود)، [[ثنویه (از قَدَریه)|ثنويه]] (که مي پندارند خير از خدا، و شر از [[ابليس]] است)، [[معتزله (معتزله)|معتزله]] (که به مخلوق بودن قرآن قائل بوده و رؤيت خدا را منکر مي باشند)، [[کیسانیه (قائلین به تحیر)|کيسانيه]] (که مي گويند نمي دانيم اين افعال از بندگان است يا از خدا و آيا مردم بعد از مرگ عقاب خواهند شد و يا به ثواب خواهند رسيد)، [[شیطانیه]] (که مي گويند خدا شيطان را خلق نکرد)، [[شریکیه (از قَدَریه)|شریکیه]] (که مي گويند همه گناهان جز کفر مقدر است)، وهميه (که مي گويند افعال مردم و کلام ايشان و هم چنين حسنات و سيئات ذات ندارد)، [[رواندیه]] (که مي گويند به هر کتابي که خداوند فرو فرستاده چه ناسخ باشد و چه منسوخ مي توان عمل کرد)، [[بَتریه (از نامهای معتزله)|بَتريه]] (که مي پندارند کسي که گناه کند و سپس توبه نمايد توبه اش پذيرفته نيست)، [[ناکثيه]] (که مي پندارند کسي که بيعت رسول خدا را شکسته باشد گناه نکرده است)، [[قاسطیه (از قَدَریه)|قاسطيه]] (که طلب دنيا را بر زهد برتري مي دهند) و [[نَظّامیه]] (که پيروان [[ابراهيم نظام]] هستند و مي گويند هر که پندارد خدا شئ است کافر است). <ref> [[تلبیس ابلیس]]، [[ابن جوزی]]، ص40</ref> |
− | [[ | + | [[ابن کمال پاشار]] در [[الفرق و المذاهب]] وهمیه را از قَدَریه به حساب آورده ولی آن ها را در مقابل معتزله قرار داده است. <ref> [[الفرق و المذاهب]]، [[ابن کمال پاشا]]، ص105</ref> |
+ | |||
+ | [[احمد بن علی مقریزی]] می نویسد: «برای معتزله نام هایی است که از آن جمله است ثنویه، کیسانیه، ناکتیه، [[احمدیه (معتزله)|احمدیه]]، وهمیه، بتریه، [[واسطیه (نام معتزله)|واسطیه]]، [[واردیه (از نام های معتزله)|واردیه]]، [[حرقیه (از معتزله)|حرقیه]]، [[مُفْنیه]]، [[واقفیه (نام معتزله)|واقفیه]]، [[لَفظیه (از اهل حدیث)|لفظیه]]، [[ملتزقه]] و [[قبریه]].» مقریزی همچنین برای بعضی از این اسامی، وجه تسمیه هایی ذکر می کند. <ref> [[المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار]]، [[احمد بن علی مقریزی]]، ج2، ص348</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == |
نسخهٔ کنونی تا ۲۸ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۲:۳۳
ابن جوزي در تلبيس ابليس قَدَريه را به دوازده فرقه تقسيم مي کند که عبارتند از: احمریه (که مي پندارند شرط عدالت خداوند آن است که امور ايشان را به خودشان واگذارد و بين ايشان و گناهان آن ها حائل شود)، ثنويه (که مي پندارند خير از خدا، و شر از ابليس است)، معتزله (که به مخلوق بودن قرآن قائل بوده و رؤيت خدا را منکر مي باشند)، کيسانيه (که مي گويند نمي دانيم اين افعال از بندگان است يا از خدا و آيا مردم بعد از مرگ عقاب خواهند شد و يا به ثواب خواهند رسيد)، شیطانیه (که مي گويند خدا شيطان را خلق نکرد)، شریکیه (که مي گويند همه گناهان جز کفر مقدر است)، وهميه (که مي گويند افعال مردم و کلام ايشان و هم چنين حسنات و سيئات ذات ندارد)، رواندیه (که مي گويند به هر کتابي که خداوند فرو فرستاده چه ناسخ باشد و چه منسوخ مي توان عمل کرد)، بَتريه (که مي پندارند کسي که گناه کند و سپس توبه نمايد توبه اش پذيرفته نيست)، ناکثيه (که مي پندارند کسي که بيعت رسول خدا را شکسته باشد گناه نکرده است)، قاسطيه (که طلب دنيا را بر زهد برتري مي دهند) و نَظّامیه (که پيروان ابراهيم نظام هستند و مي گويند هر که پندارد خدا شئ است کافر است). [۲]
ابن کمال پاشار در الفرق و المذاهب وهمیه را از قَدَریه به حساب آورده ولی آن ها را در مقابل معتزله قرار داده است. [۳]
احمد بن علی مقریزی می نویسد: «برای معتزله نام هایی است که از آن جمله است ثنویه، کیسانیه، ناکتیه، احمدیه، وهمیه، بتریه، واسطیه، واردیه، حرقیه، مُفْنیه، واقفیه، لفظیه، ملتزقه و قبریه.» مقریزی همچنین برای بعضی از این اسامی، وجه تسمیه هایی ذکر می کند. [۴]
پانویس
- ↑ تلبیس ابلیس، ابن جوزی، ص40
- ↑ تلبیس ابلیس، ابن جوزی، ص40
- ↑ الفرق و المذاهب، ابن کمال پاشا، ص105
- ↑ المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار، احمد بن علی مقریزی، ج2، ص348