مریه

از دایره المعارف فرق اسلامی
پرش به: ناوبری، جستجو

یا: مسریه

آیت الله سید مهدی روحانی به نقل از ابن حزم، فرقه منسوب به اسماعیل رعینی را مریه (بدون سین) ضبط کرده، درحالی که در الفصل فی الملل و الاهواء و النحل، این فرقه مسریه آورده شده است. [۱]

مذهبی شبیه به مذهب معتزله.

این فرقـه در اندلس پیـدا شده و منسوب به محمد بن عبدالله بن مرة نجیح اندلسی است. وی در مسئله قدر با معتزله موافق بوده است. وی هم چنین می گفته: «علم و قدرت خدا، دو صفت مخلوق و محدَث هستند. و خدا دو گونه علم دارد: علمی که به یک باره آن را خلق کرده و آن علم الکتاب و علم الغیب است. . . و دیگر علم به جزئیات مانند علم به ایمان زید و کفر عمرو است که پس از به وجود آمدن زید و عمرو، متعلَّق علم خدا می شوند». او آیه عالم الغیب و الشهادة [۲] را بر این مطلب شاهد می گرفته است.

قُرطَبه : شهر بزرگی در مرکز آندلس ـ جنوب اسپانیا ـ می باشد. این شهر پایتخت حکومت امویانِ آندلس بوده و بزرگترین شهر این منطقه به حساب می آمده است. [۳]

اسماعیل بن عبدالله رعینی از این فرقـه بوده و خـود نیز پیروانی داشته است. [۴]

ابن حجر عسقلانی در لسان المیزان، اسماعیل بن عبدالله رعینی را از پیروان ابن مسره معرفی کرده است. [۵]


ابن حزم، محمد بن عبدالله بن مره را، ابن مسره ضبط کرده و فرقه منسوب به او را مریه معرفی می کند. از جمله کسانی که بر مذهب او بوده اند، اسماعیل رعینی، حکم بن منذر قاضی، ابوالولید ابان لخمی شذونی (م:378هـ. ق، در قُرطَبه ) [۶] و ابوالاصبغ عبدالعزیز بن حکم اموی قرطبی (م:387هـ. ق)، وی به مذهب ابن مره ـ یا مسره ـ مشهور بود[۷] می باشند.


رک: رعینیه.

پانویس

  1. الفصل فی الملل و الاهواء و النحل، ابن حزم، ج3، ص136
  2. سوره انعام، آیه73
  3. معجم البلدان، یاقوت حموی، ج7، ص31
  4. الفصل فی الملل و الاهواء و النحل، ابن حزم، ج3، ص135 / لسان المیزان، ابن حجر عسقلانی، ج1، ص643
  5. لسان المیزان، ابن حجر عسقلانی، ج1، ص643
  6. بغیة الوعاة فی طبقات اللغویین و النحاة، جلال الدین سیوطی، ج1، ص405
  7. بغیة الوعاة فی طبقات اللغویین و النحاة، جلال الدین سیوطی، ج2، ص99