عطاء المُقَنَّع

عطاء المُقَنَّع از ساحران عجمی دانسته شده است. گویا وی ادعای ربوبیت داشته است. به او کارهای خارق العاده و اخبار از امور پنهانی را نسبت می دهند. مقنع مدعی بوده خدا در صورت آدم حلول کرده و به همین سبب ملائکه می باید آدم را سجده می کردند و بعد این امر به ترتیب برای نوح، ابراهیم، حکمای اولیه، ابومسلم خراسانی و شخص او حاصل شده است. طرفداران وی او را عبادت کرده و با دشمنان او می جنگیدند. وی کوتاه قد و دارای لکنت زبان بوده است.

علت تسمیه وی به مقنّع آن است که او به واسطه کراهت چهره، از نقاب طلایی استفاده می کرده است. از امور خارق العاده ای که به وی نسبت می دهند، درست کردن یک ماه است که شب ها به آسمان می رفته و از مسیرهای بسیار دور نیز قابل رؤیت بوده است. در سال 163هجری قمری، مقنّع و طرفدارانش در قلعه ای در خراسان (یا ماوراءالنهر ) محاصره می شوند. و با خوردن سم خودکشی می نمایند. سر او قطع شده، برای مهدی عباسی فرستاده می شود. نام او را برخی هاشم بن حکیم ضبط کرده اند.