شاباشیه

از دایره المعارف فرق اسلامی
پرش به: ناوبری، جستجو

از غلاةقرامطه.

ایشان در سرزمین بصره و احساء سکونت داشته اند. ریاست این فرقه با شیوخ بنوشاباش بوده و این ریاست که از آن به ربوبیت تعبیر شده، از پدر به پسر منتقل می شده و به همین سبب فعالیت سیاسی این گروه بیش از یک قرن، از حدود 380 تا 480هجری قمری در منطقه خلیج فارس ادامه یافته است. از این فرقه دو نفر علیرغم آن که هر دو توسط اهل سنت به خروج از دین متهم شده بودند برای والی بصره که از آل بویه بوده، وزارت کرده اند. این دو تن عبارتند از: علی بن فضل (یا: بن حسن) بن شاباش که در سال 444هجری قمری وفات یافته و پسرش سلیل البرکات که محمد غزالی نام او را در ضمن حوادث سال 487 آورده است.

شایان ذکر است که دروز، شاباشیه را از پیروان خود به حساب آورده اند و این درحالی است که می دانیم در قرن نهم هجری قمری میان دروز و اهالی جزائر خلیج فارس روابطی وجود داشته است و همین امر، ادعای مذکور را با اهمیت می سازد. [۱]

مرحوم محمد جواد مشکور به نقل از دائرة المعارف الاسلامیة، این فرقه را به صورت « شباشیه » ضبط کرده است. درحالی که دائرة المعارف مذکور نام را به صورتی که آیت الله سید مهدی روحانی آورده، مورد اشاره قرار داده است. این دائرة المعارف می نویسد: «نام ایشان را گاهی « شباسیه » تلفظ می کنند». [۲]


پانویس

  1. دائرة المعارف الاسلامیة، لویی ماسینیون، ج13، ص41
  2. دائرة المعارف الاسلامیة، ج13، ص41 / فرهنگ فِرَق اسلامی، محمد جواد مشکور، ص251