سمنیه (از اهل تناسخ)

از دایره المعارف فرق اسلامی
پرش به: ناوبری، جستجو

از اهل تناسخ. (ظاهراً از فرقه های پیش از اسلام)

عبدالقاهر بغدادی می نویسد: «ایشان قبل از دولت اسلام بوده اند». [۱]

عبدالمنعم حفنی نیز می نویسد: «اصل این عقیده از هند بوده و سمنیه هند از دهریه و یا از بودائیان بوده اند. نام حقیقی ایشان شمنیه (به شین منقوطه) بوده و بعدها سمنیه خوانده شده است». [۲]

محمد بن احمد خوارزمی در مفاتیح العلوم از چنین گروهی نام می برد و آن ها را عبادت کنندگان بُت معرفی می کند. [۳]

ابن ندیم در الفهرست می نویسد: «... پیامبر سمنیه، بوداسف است و بیشتر مردم ماوراءالنهر، پیش از اسلام، بر این مذهب بوده اند. » [۴]

این در حـالی است که شیـخ محمد حمـزه در نشأة الفرق الاسلامیة می نویسد: « سمنیه جماعتی ملحد هستند که جـز بـه حس ایمان ندارند». [۵] همچنین محمد ملطی شافعی در ذکر اندیشـه جَهمیه می نویسد: «ایشان آرای خویش را از سمنیه گرفتند که در ناحیه خراسان بودند. ایشان در دین خویش شک کردند و از دین خـارج شدند. » ممکن است سمنیه همـان اهـل تناسخ باشند. [۶]

پانویس

  1. الفرق بین الفرق، عبدالقاهر بغدادی، ص289
  2. موسوعة الفرق و الجماعات و المذاهب و الاحزاب و الحرکات الاسلامیة، عبدالمنعم حفنی، ص409
  3. مفاتیح العلوم، محمد بن احمد خوارزمی، ص55
  4. الفهرست، ابن ندیم، ص408
  5. نشأة الفرق الاسلامیة، محمد حمزه، ص150
  6. التنبیه و الرد علی اهل الاهواء و البدع، محمد ملطی شافعی، ص99