جعد بن درهم

از دایره المعارف فرق اسلامی
پرش به: ناوبری، جستجو

جعد را استاد و مربی مروان بن حکم معروف به مروان حمار، آخرین خلیفه بنی امیه دانسته اند و به همین سبب مروان را مروان جعدی نام نهاده اند. وی که از موالی بنی امیه دانسته شده، اصالتاً خراسانی بوده و سپس ساکن دمشق می گردد. آرای مخصوصی به او نسبت داده شده، از جمله آن که معتقد بوده خداوند ابراهیم را خلیل خویش قرار نداده و با موسی سخن نگفته است. ابن کثیر وی را اولین کسی می داند که به خلق قرآن قائل شده و باز ابن کثیر می گوید وقتی این قول از طرف وی مطرح شد، بنی امیه ـ در دوران خلافت هشام بن عبدالملک پدر مروان حمار ـ در پی دستگیری وی برآمدند و در نتیجه وی به کوفه گریخت. و جهم بن صفوان در کوفه وی را دیده و قول به خلق قرآن را از وی اخذ نمود. وی در زمان خلافت هشام بن عبدالملک، خلیفه اموی به امر خالد بن عبدالله والی بصره در خلال سال های 105الی125 هجری قمری به قتل رسید. ابن حجر عسقلانی وی را از بدعت گذاران بزرگ می شمارد. جعدیه از فرق مرجئه به حساب می آید. [۱]


پانويس

  1. البدایة و النهایة، ابن کثیر، ج9، ص246 / الکامل فی التاریخ، ابن اثیر، ج 5، ص263 / لسان المیزان، ابن حجر عسقلانی، ج2، ص186 / سیر اعلام النبلاء، محمد بن احمد ذهبی، ج6، ص217