ابوالاسود دوئلی
ابوالاسود، ظالم بن عمرو بن سفیان بن جندل دِیلی یا دُؤلی بصری از محبین و صحابه گرانقدر امیرالمؤمنین، امام حسن، امام حسین و امام سجاد (علیهم السلام) است. وی که نام او را برخی ظالم بن ظالم، برخی عمرو بن ظالم، برخی عمرو بن سفیان و برخی عثمان بن عمرو و برخی نام های دیگر دانسته اند، در عهد حضور رسول الله صلی الله علیه و آله به دنیا آمده و سپس در زمان خلافت عمر به بصره مهاجرت می نماید. اسلام آوردن او را در روزگار رسول الله (صلی الله علیه و آله) گفته اند. ابوالاسود از وجوه شیعه بوده و در تمام تراجم به محبت علی علیه السلام مشهور است. وی در جنگ های جمل و صفین همراه با امیرالمؤمنین بوده و در دوره امارت ابن عباس در بصره، از طرف علی (علیه السلام) به عنوان قاضی بصره منصوب شده است. درباره ابوالاسود دو نکته مهم وجود دارد. یکی پایه گذاری علم نحو و دیگری نقطه گذاری قرآن. درباره نکته نخست قضایای متعددی نقل شده و در اکثر آن ها تأسیس علم نحو به امام علی (علیه السلام) نسبت داده شده است در حالی که امام ادامه این امر را به ابوالاسود احاله نموده است. برخی نیز این امر را به سفارش زیاد بن ابیه دانسته اند. ابوالاسود که علاوه بر ادب و شعر عربی، از جمله محدثین و فقهاء و اشراف به حساب می آمده در سال 69 هجری قمری و در جریان طاعون بصره وفات یافته است. وی از نوادگان دئل بن بکر بن عبد مناف است. [۱]
پانويس
- ↑ روضات الجنات فی احوال العلماء و السادات، محمدباقر موسوی خوانساری، ج4، ص157 / سیر اعلام النبلاء، محمد بن احمد ذهبی، ج5، ص115 / قاموس الرجال، محمد تقی شوشتری، ج5، ص171 / الکنی و الالقاب، شیخ عباس قمی، ج1، ص42 / معجم رجال الحدیث، آیت الله خویی، ج9، ص171 / موسوعة الامام علی بن ابی طالب علیهماالسلام فی الکتاب و السنة و التاریخ، محمد ری شهری، ج12، ص13 / موسوعة طبقات الفقهاء، آیت الله جعفر سبحانی، ج1، ص409 / الوافی بالوفیات، صلاح الدین صفدی، ج16، ص305