اصحاب سراچه
از صوفیه.
مدرسی چهاردهی می نویسد: «یکی از علمای طراز اول خراسان که به تصوف گرائید و نامش در سرتاسر خراسان بلکه در اکثر بلاد ایران شهرت یافت، حاج میرزا حبیب الله خراسانی بود که نبیره سید محمد شهید بود. (سید محمدمهدی) فرزند سید هدایت الله الحسینی الاصفهانی در شهر مشهد به دستور نادرمیرزا حاکم مشهد به شهادت رسید و این خانواده به شهیدی معروف گردیدند. حبیب از احفاد ( شاه نعمت الله ولی ) ولی بود و سلسله نسب وی به اسماعیل بن امام جعفر صادق علیه السلام می رسد. پدر حبیب حاج میرزاهاشم از علمای بزرگ مشهد و برادر حبیب نیز حاج میرزا محمدباقر از علمای زمان خود بوده است. حبیب در 1266 هجری قمری در مشهد متولد گردید و نزد حجت الاسلام حاج میرزا نصرالله تلمذ کرد و بعد به مکه عزیمت کرد و در عتبات نزد میرزای شیرازی و حاج میرزا حبیب الله رشتی و فاضل دربندی درس خواند و پس از طی تحصیلات علوم اسلامی به موطن خود برگشت و امامت مسجد جامع گوهرشاد به عهده وی قرار گرفت. زمانی که حبیب از بین النهرین به خراسان برمی گشت، میرزا مهدی گیلانی متخلص به خدیو را مقارن سنه 1290 یا 1291 هجری قمری با خود به مشهد آورد و عده ای از آزادمردان آن خطه بدانان پیوستند و مشهور به اصحاب سراچه گردیدند. خدیو، مرید غلامعلی خان هندی بود که در بغداد حلقه ارشاد داشت. بعد از فوت غلامعلی خان خدیو، زوجه وی را به همسری برگزید و اولاد وی را به تکفل خود گرفت. بیرونی منزل حاج هدایت الله پدر بزرگ حبیب را محل سکونت خدیو قرار دادند و بدین مناسبت پیروان خدیو را اصحاب سراچه نامیدند. توجه خواص به حاجی حبیب الله حسد علمای دیگر را برانگیخت و ایذاء و اذیت یاران حبیب را وجهه همت خود قرار دادند ناچار یاران حبیب پراکنده شدند و خدیو در منزل خود عزلت پیشه ساخت و حبیب برای بار دوم به عتبات روی آورد و مجدداً به تحصیلات عالیه مشغول گردید و سه الی چهار سال در محضر درس آیت الله شیرازی بسر برد و به مشهد مراجعت کرد و مورد استقبال همه مردم شهر قرار گرفت. وی در 1309 هجری قمری درگذشت و در شهر مشهد مقدس مدفون گردید. حبیب نیز در اثر سم مشروطه خواهان مسموم گردید و در شعبان 1327 هجری قمری در باغ ملکی خود در قریه بحرآباد از قراء تابعه مشهد دیده از جهان خاکی فرو بست. حبیب در بدایت امر به طریق یوگی سلوک می کرد و بعدها به سلوک اسلامی و شرعی پرداخت. نشانه ای از این که عده ای تربیت کرده باشد از آثارش مشهود نمی گردد. » [۱]
