مَتاوِله

همان امامیه اثنی عشریه.

دائرة المعارف تشیع درباره این فرقه می نویسد: «بعد از حجاز، نخستین سرزمینی که تشیع، به معنی شیعه علی بن ابی طالب (علیهماالسلام) و فرزندانش، در آن گسترش یافت، شام و به خصوص جبل عامل است. عامل گسترش تشیع در شام، ابوذر غفاری است؛ پس از این که عثمان بن عفان خلیفه سوم وی را به شام تبعید کرد، و معاویة بن ابی سفیان وجود ابوذر و تبلیغات او را برنتافت، ابوذر به جبل عامل، در جنوب لبنان کنونی رفت و در آنجا دو مسجد ساخت و به تبلیغ تشیع] علوی پرداخت. اکنون یکی از مهمترین نام های شیعه امامیه در جبل عامل «المتاوله» است. این لفظ با جمع «متوالی» مشتق قیاسی از توالی به معنی تتابع و پی در پی بودن است بدان جهت که مردم جبل عامل در طول تاریخ همگی در موالات اهل بیت رسول خدا صلی الله علیه و آله پابرجا بوده اند؛ یا مشتق (برخلاف قیاس) از تولّی است، یعنی به علت داشتن ولای اهل بیت پیغمبر (صلی الله علیه و آله)، آنان را به عنوان ولی و سرور خود برگزیدند. لقب متاوله را مخصوص به ساکنان سرزمین های بشاره و کسروان که در آتش جنگ فرو رفتند می دانند، و کسانی مانند ساکنان دمشق و حلب که چنین حالتی را نداشته اند آن لفظ در باره آنان به کار نمی رود.

این نام، اخیراً به امامیه اثنی عشریه در سوریه و شامات اطلاق می شود. این نام قبل از قرن دوازدهم هجری قمری متداول نبوده است.

محمد کردعلی در خطط الشام می نویسد: «متاوله جمع متوالی است که از موالات به معنای حبّ اخذ شده است، شیعه را چنین می نامند چرا که به اهل بیت علیهم السلام موالات دارند و از طریقت ایشان پیروی می کنند. ظاهراً این نام قبل از قرن دوازده هجری قمری موجود نبوده است. »