صفی علی شاهیه

از دایره المعارف فرق اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۱۸ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۴:۳۸ توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها)

پرش به: ناوبری، جستجو

از صوفیه.

مدرسی چهاردهی در شرح این فرقه می نویسد: «بعد از رحلت رحمت علی شاه دو تن ادعای جانشینی کردند، یکی سعادت علی شاه (میرزا کاظم تنباکو فروش اصفهانی) و دیگری منورعلی شاه. (محمد شیرازی که عموی رحمت علی شاه بود). منورعلی شاه فردی را به نام میرزا حسن (1251 ـ 1316هـ. ق) فرزند محمدباقر اصفهانی با لقب طریقتی صفی علی شاه مأمور نمود که به هند رود و از مریدان سلسله نعمت اللهی تجدید عهد گیرد. از جمله این مریدان، آقاخان پیشوای اسماعیلیه بوده است که از زمان حاج زین العابدین شیروانی، مست علی شاه درویش نعمت اللهی شده بود. صفی پس از این سفر و مسافرت های عدیده دیگر، در تهران رحل اقامت افکند و در زمینی که متعلق به سیف الدوله بود خانقاهی تأسیس کرده، پس از چندی وی با عبدعلی شاه که شیخ المشایخ منورعلی شاه بود، اختلاف پیدا کرد و لذا منور، صفی علی شاه را خلع نمود. از آن پس صفی علی شاه به تنهایی داعیه ارشاد به هم زد و در اثر مردم داری و تسلط بر مباحث عرفانی توانست سلسله صفی علی شاهیه را پایه گذاری نماید. وی علاوه بر دیوان اشعار، کتاب هایی نیز در تصوف نگاشت. صفی از سال 1308 در خانقاه کنونی مقیم گردیده و تا پایان عمر (1316هـ. ق) در همان محل بسر برد. پس از مرگ صفی از زمره کسانی که داعیه دار جانشینی او گردید، علیخان قاجار ملقب به ظهیرالدوله بود. وی که در 1281 هجری قمری زاده شده بود، فرزند محمدناصرخان ظهیرالدوله بوده است. علی خان داماد ناصرالدین شاه (شوهر تومان آغا ملقب به ملکه ایران) بود و در سال 1342 هجری قمری در شمیران تهران وفات یافت. علیخان ظهیرالدوله لقب طریقتی صفاعلی شاه داشته و انجمنی را تحت عنوان اخوت به دستور صفی تأسیس نموده است. تأسیس انجمن اخوت در سال 1305 هجری قمری بوده و در سال 1317 به صورت علنی تشکیل می گردد. صفاعلی شاه برای خویش جانشین تعیین ننمود. ظهیرالدوله در جریان مشروطیت نیز همراهی داشته و انجمن اخوت به دستور محمدعلی شاه غارت شد. علاوه بر ظهیرالدوله، فردی به نام میرمعصوم خان کرمانی مدعی جانشینی صفی علی شاه بوده است و همچنین فردی به نام سید محمودخان نائینی ملقب به حیرت علی شاه نیز چنین ادعایی داشته که البته توسط طرفداران ظهیرالدوله از میدان خارج می شوند». [۱][۲]

پانویس

  1. سیری در تصوف ایران در شرح حال مشایخ و اقطاب، مدرسی چهاردهی، ص141
  2. سلسله های صوفیه ایران، مدرسی چهاردهی، ص7 / فرهنگ فِرَق اسلامی، محمد جواد مشکور، ص320