سنان بن محمد

شیخ راشد الدین سنان بن سلیمان [یا: سلمان] بن محمد، از اسطوانه های علوم عقلی و از اعیان بزرگ شیعه اسماعیلیه در قرن ششم هجری قمری که از شاعران اهل بیت علیهم السلام بود. او که در سال 528 هجری قمری زاده شد، با حسن ولیعهد محمد بن بزرگ امید به مدرسه رفت و در علوم عقلی و کیش اسماعیلی، به مقام عظیم علمی نائل گردید. در 555 هجری قمری از طرف امام به عراق رفت و در شهر بصره مستقر شد و به نشر کیش اسماعیلیه پرداخت. هنگامی که دوست دوران تحصیل او حسن دوم در 557 هجری قمری زمام حکومت اسماعیلیه را به دست گرفت در بلاد شام اختلافات شدید بین طائفه اسماعیلیه بروز کرده بود، لذا او سنان را برای آرام کردن اوضاع به شام فرستاد. سنان با احتیاط تمام در پوشش درویشی از طریق موصل و رقّه وارد شهر حلب گردید. و در جامه معلمی صبیان در دهکده بسطریون به کودکان آنجا خواندن و نوشتن را تعلیم می داد و به امر طبابت و معالجه بیماران و توزیع دارو بین مردم آن سامان پرداخت. سپس آوازه بلندی یافت و معروفیت او آن چنان بود که ابومحمد بزرگ داعیان اسماعیلی اشتیاق زیارت او را کرد و شخصاً به ملاقات او شتافت و هنگامی که شیخ ابومحمد بیمار و علاج او غیر ممکن شد، و روزهای واپسین عمرش که فرا رسید، سنان خود را معرفی نمود. و همگی از او اطاعت کرده و اسماعیلیه شام وارد مرحله جدیدی در تاریخ خود گردید و کشمکش های داخلی جامعه خاتمه یافت. وی سپاه عظیمی را تشکیل داد و قلاع جدیدی بنا کرد و قلعه عُلَیقه را تسخیر کرد. هنگامی که خبر کشتار و قتل عام شیعیان مصر به دست صلاح الدین را دریافت داشت. یکی از فدائیان را به سراغ او فرستاد و در شب هنگام وارد کاخ وی گردید و خنجر مسمومی را در کنار تخت خواب صلاح الدین در زمین فرو برد و در نامه ای خطاب به صلاح الدین نوشت که اگر کشتار شیعیان را متوقف نسازی شکافتن قلب تو از این زمین سفت آسان تر می باشد. سنان با سپاه خود جنگ دلیرانه ای علیه صلیبیون کرد و تمام آن ها را از ساحل بیرون راند. وی سرانجام در سال 588 هجری قمری در قلعه کهف مقر فرمانروایی خود وفات یافت.