مفروعیه

کتاب هفتاد و سه ملت می نویسد: « مفروعیه می نویسند: هر چه بودنی بود نوشته شده، از خیر و شر. و سر انجام هر کس همان بود که ساخته اند و عاقبت هر کس همان است] که پرداخته اند. به هیچ حیل دگرگون نخواهد شد و خدای تعالی اکنون فارغ است از همه کار. »

عثمان بن عبدالله عراقی در الفرق المفترقة بین اهل الزیغ و الزندقة همین مطلب را مورد اشاره قرار داده است.

الفرق المفترقة: الفرق المفترقة نام کتابی است نوشته ابو محمد عثمان بن عبدالله بن حسن عراقی حنفی که با عنوان کامل الفرق المفترقة بین اهل الزیغ و ال زندقه و با تحقیق دکتر یشار قوتلوآی منتشر شده است. کتاب فاقد شناسنامه و مقدمه است و مستقیماً با عبارت عراقی شروع می شود.

از جبریه.

ابن جوزی در تلبیس ابلیس جبریه را به دوازده فرقه تقسیم می کند که عبارتند از: مضطربه، افعالیه، مفروغیه، نجاریه، مُتَأَنِّیه، کسبیه، سابقیه، حبّیه، خوفیه، فکریه، خسّیه و معیه. وی سپس به شرح هر یک از این فرقه ها می پردازد. ابن جوزی درباره فرقه مفروغیه می نویسد: «ایشان می گویند همه اشیاء خلق شده است و الآن چیزی خلق نمی شود. » با این حساب روشن است که این فرقه و فرقه مفروعیه و فرقه مفروضیه یکی بوده و یکی از این سه، مصحف از دیگری است.