اسحاقیه (از غلاة علیاویه)

از غلاة، و از فروع علیاویه.

ایشان پیروان ابویعقوب اسحاق بن محمد بن ابان نخعی کوفی ملقب به احمر (م:286هـ. ق) می باشند. اسحاقیه همچنین از زمره فرق نصیریه که قائل به الوهیت علی علیه السلام بوده اند، محسوب می گردند.

کتاب فرقه اسماعیلیه از یاقوت حموی نقل کرده است: «سنان راشدالدین (535 ـ 588هـ. ق) که یکی از امراء بنام اطراف شام و اسماعیلی مذهب است در دهکده ای بین واسط و بصره که بیشتر مردمش نصیری و اسحاقی بوده اند متولد شد». از این نقل قول مشخص می شود که اسحاقیه تا پس از سال 535 هجری قمری، موجود بوده اند؛ مگر این که بگوییم حموی کلمه اسحاقی را به عنوان مترادف و عطف تفسیر نصیری آورده و در نتیجه، اسحاقیه همان نصیریه و نه فرقه ای از فرق نصیریه است.

فخر رازی از فرقه ای به نام اسحاقیه نام می برد و ایشان را هم عقیده با نصیریه معرفی می کند. و در عین حال ایشان را غیر از نصیریه برمی شمارد و می گوید این فرقه در حلب و نواحی آن موجودند.