شمسیه (از صوفیه بیرمیه): تفاوت بین نسخه‌ها
| سطر ۳: | سطر ۳: | ||
ایشان پیروان [[محمد بن حمزه]] (م: 863 هـ. ق) می باشند. <ref> [[الفرق الصوفیة فی الاسلام]]، [[تری مینگهام]]، ص134</ref> | ایشان پیروان [[محمد بن حمزه]] (م: 863 هـ. ق) می باشند. <ref> [[الفرق الصوفیة فی الاسلام]]، [[تری مینگهام]]، ص134</ref> | ||
| − | [[دانشنامه جهان اسلام]] درباره طریقت [[بیرمیه]] می نویسد: «نام طریقتی است که [[حاجی بیرام ولی]] در اواخر قرن هشتم و نیمه اول قرن نهم در [[آنکارا|آنقره]] ([[آنکارا]]) بنیان نهاد. بر اساس برخی منابع، شجره نامه سلسله بیرامیه به [[بایزید بسطامی]] می رسد و با چند واسطه به [[ابوبکر]] و سپس به [[رسول اکرم]] صلی الله علیه و آله منتهی می شود. اما در شجره نامه دیگری که کاملاً متفاوت از قبلی است، تبار این سلسله از طریق حضرت [[علی علیه السلام]] به پیامبر صلی الله علیه و آله می رسد. در این شجره نامه بیرامیه شعبه ای از [[صفویه (منسوب به صفی الدین اردبیلی)|صفویه]] معرفی شده است. برخی طریقت بیرامیه را جمع میان طریقت [[نقشبندیه]] و [[خلوتیه]] دانسته و گفته اند که به همین دلیل بیرامیه هم ذکر خفی را به پیروی از نقشبندیه و هم ذکر جلی را به پیروی از خلوتیه می پذیرد. البته طریقت بیرامیه از گرایش های ملامتی نیز برکنار نبوده و از همان آغاز تحت تأثیر آن قرار داشته است، به طوری که بسیاری از مشایخ بیرامیه نیز خود را به [[ملامتیه]] منتسب می کردند. | + | [[دانشنامه جهان اسلام]] درباره طریقت [[بیرمیه]] می نویسد: «نام طریقتی است که [[حاجی بیرام ولی]] در اواخر قرن هشتم و نیمه اول قرن نهم در [[آنکارا|آنقره]] ([[آنکارا]]) بنیان نهاد. بر اساس برخی منابع، شجره نامه سلسله [[بیرامیه]] به [[بایزید بسطامی]] می رسد و با چند واسطه به [[ابوبکر]] و سپس به [[رسول اکرم]] (صلی الله علیه و آله) منتهی می شود. اما در شجره نامه دیگری که کاملاً متفاوت از قبلی است، تبار این سلسله از طریق حضرت [[علی علیه السلام]] به پیامبر (صلی الله علیه و آله) می رسد. در این شجره نامه بیرامیه شعبه ای از [[صفویه (منسوب به صفی الدین اردبیلی)|صفویه]] معرفی شده است. برخی طریقت بیرامیه را جمع میان طریقت [[نقشبندیه]] و [[خلوتیه]] دانسته و گفته اند که به همین دلیل بیرامیه هم ذکر خفی را به پیروی از نقشبندیه و هم ذکر جلی را به پیروی از خلوتیه می پذیرد. البته طریقت بیرامیه از گرایش های ملامتی نیز برکنار نبوده و از همان آغاز تحت تأثیر آن قرار داشته است، به طوری که بسیاری از مشایخ بیرامیه نیز خود را به [[ملامتیه]] منتسب می کردند. |
| − | بیرامیه به محض وفات بیرام ولی، به دو شاخه بزرگ تقسیم گردیدند: برخی ذکر جلی را پذیرفتند و پیرو [[آق شمس الدین]] (م: 864ق)، خلیفه بیرام ولی، شدند و گروهی دیگر پیرو [[عمردَده بورسایی]] (م: 880ق)، از جانشینان دیگر بیرام ولی، شدند و با ترک ذکر، ورد، لباس خاص و حتی تکیه هایی که محل اجتماع آنان بود، [[ملامیه]] نام گرفتند. طریقه اصلی بیرامیه از زمان آق شمس الدین گسترش یافت و برای جدا کردن خود از ملامی ها، طریقه خود را [[بیرامیه شمسیه]] خواند و ملامی ها نیز خود را [[ملامیه بیرامیه]] نامیدند. شاخه سوم یعنی [[جلوتیه]] را بعدها [[عزیزمحمود هدایی]] (م: 1038ق)، یکی از خلفای افتاده (م: 988ق) تأسیس کرد. پس از آق شمس الدین، خلیفه اش [[ابراهیم تنوری]]، شاخه [[تنوریه]] را تأسیس کرد. یکی از خلفای ابراهیم تنوری، یاوْصی [[محمد محیی الدین]] (م: 922ق)، پدر شیخ الاسلام [[ابوالسعود عمادی]] (م: 982ق) است. [[همت افندی]]، مؤسس شاخه [[همّتیه]]، نیز از خلفای آق شمس الدین بود که در حوالی [[ادنه]] و [[مرعش]] طریقه | + | بیرامیه به محض وفات بیرام ولی، به دو شاخه بزرگ تقسیم گردیدند: برخی ذکر جلی را پذیرفتند و پیرو [[آق شمس الدین]] (م: 864ق)، خلیفه بیرام ولی، شدند و گروهی دیگر پیرو [[عمردَده بورسایی]] (م: 880ق)، از جانشینان دیگر بیرام ولی، شدند و با ترک ذکر، ورد، لباس خاص و حتی تکیه هایی که محل اجتماع آنان بود، [[ملامیه]] نام گرفتند. طریقه اصلی بیرامیه از زمان آق شمس الدین گسترش یافت و برای جدا کردن خود از ملامی ها، طریقه خود را [[بیرامیه شمسیه]] خواند و ملامی ها نیز خود را [[ملامیه بیرامیه]] نامیدند. شاخه سوم یعنی [[جلوتیه]] را بعدها [[عزیزمحمود هدایی]] (م: 1038ق)، یکی از خلفای [[افتاده]] (م: 988ق) تأسیس کرد. پس از آق شمس الدین، خلیفه اش [[ابراهیم تنوری]]، شاخه [[تنوریه]] را تأسیس کرد. یکی از خلفای ابراهیم تنوری، یاوْصی [[محمد محیی الدین]] (م: 922ق)، پدر شیخ الاسلام [[ابوالسعود عمادی]] (م: 982ق) است. [[همت افندی]]، مؤسس شاخه [[همّتیه]]، نیز از خلفای آق شمس الدین بود که در حوالی [[ادنه]] و [[مرعش]] طریقه بیرامیه را اشاعه داد. بدین ترتیب، از شاخه بیرامیه شمسیه دو شاخه تنوریه و همّتیه جدا شدند. برخی طریقت [[اشرفیه]] را نیز که منسوب به [[اشرف زاده عبدالله رومی ازنیقی]] است، شعبه ای از بیرامیه شمرده اند».<ref> [[دانشنامه جهان اسلام]]، ج5، ص142</ref> |
== پانویس == | == پانویس == | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۴ مارس ۲۰۱۹، ساعت ۱۰:۵۹
از صوفیه بیرمیه.
ایشان پیروان محمد بن حمزه (م: 863 هـ. ق) می باشند. [۱]
دانشنامه جهان اسلام درباره طریقت بیرمیه می نویسد: «نام طریقتی است که حاجی بیرام ولی در اواخر قرن هشتم و نیمه اول قرن نهم در آنقره (آنکارا) بنیان نهاد. بر اساس برخی منابع، شجره نامه سلسله بیرامیه به بایزید بسطامی می رسد و با چند واسطه به ابوبکر و سپس به رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) منتهی می شود. اما در شجره نامه دیگری که کاملاً متفاوت از قبلی است، تبار این سلسله از طریق حضرت علی علیه السلام به پیامبر (صلی الله علیه و آله) می رسد. در این شجره نامه بیرامیه شعبه ای از صفویه معرفی شده است. برخی طریقت بیرامیه را جمع میان طریقت نقشبندیه و خلوتیه دانسته و گفته اند که به همین دلیل بیرامیه هم ذکر خفی را به پیروی از نقشبندیه و هم ذکر جلی را به پیروی از خلوتیه می پذیرد. البته طریقت بیرامیه از گرایش های ملامتی نیز برکنار نبوده و از همان آغاز تحت تأثیر آن قرار داشته است، به طوری که بسیاری از مشایخ بیرامیه نیز خود را به ملامتیه منتسب می کردند.
بیرامیه به محض وفات بیرام ولی، به دو شاخه بزرگ تقسیم گردیدند: برخی ذکر جلی را پذیرفتند و پیرو آق شمس الدین (م: 864ق)، خلیفه بیرام ولی، شدند و گروهی دیگر پیرو عمردَده بورسایی (م: 880ق)، از جانشینان دیگر بیرام ولی، شدند و با ترک ذکر، ورد، لباس خاص و حتی تکیه هایی که محل اجتماع آنان بود، ملامیه نام گرفتند. طریقه اصلی بیرامیه از زمان آق شمس الدین گسترش یافت و برای جدا کردن خود از ملامی ها، طریقه خود را بیرامیه شمسیه خواند و ملامی ها نیز خود را ملامیه بیرامیه نامیدند. شاخه سوم یعنی جلوتیه را بعدها عزیزمحمود هدایی (م: 1038ق)، یکی از خلفای افتاده (م: 988ق) تأسیس کرد. پس از آق شمس الدین، خلیفه اش ابراهیم تنوری، شاخه تنوریه را تأسیس کرد. یکی از خلفای ابراهیم تنوری، یاوْصی محمد محیی الدین (م: 922ق)، پدر شیخ الاسلام ابوالسعود عمادی (م: 982ق) است. همت افندی، مؤسس شاخه همّتیه، نیز از خلفای آق شمس الدین بود که در حوالی ادنه و مرعش طریقه بیرامیه را اشاعه داد. بدین ترتیب، از شاخه بیرامیه شمسیه دو شاخه تنوریه و همّتیه جدا شدند. برخی طریقت اشرفیه را نیز که منسوب به اشرف زاده عبدالله رومی ازنیقی است، شعبه ای از بیرامیه شمرده اند».[۲]
پانویس
- ↑ الفرق الصوفیة فی الاسلام، تری مینگهام، ص134
- ↑ دانشنامه جهان اسلام، ج5، ص142
