علبائیه: تفاوت بین نسخه‌ها

از دایره المعارف فرق اسلامی
پرش به: ناوبری، جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «(یا: علباویه) از غلاة (غلات، غلاة). ایشان پیروان بشّار شعیری می باشند....» ایجاد کرد)
 
 
(۱۲ نسخه‌های متوسط توسط ۲ کاربران نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
 
(یا: [[علباویه]])
 
(یا: [[علباویه]])
  
−
از [[غلاة (غلات، غلاة)]].  
+
از [[غلاة (غلات، غلاة)|غلاة]].
 +
ایشان پیروان [[بشار شعیری]] می‌باشند.
  
−
ایشان پیروان [[بشّار شعیری]] می باشند.  
+
[[سعد اشعری]] در [[المقالات و الفرق]] نام مؤسس این فرقه را بشار سعیری (به سین مهمله) ضبط کرده است.<ref>[[المقالات والفرق]]، [[سعد اشعری]]، ص59</ref>
  
−
[[علبائیه]] لقبی است که [[غلاة]] [[مخمسه]] <ref> [[خطّابیه]] ) بر عده ای دیگر از [[غلاة]] که مقام [[علی علیه السلام]] را بالا می برده اند، نهاده اند. [[علبائیه]] می گفته اند: «[[علی علیه السلام]] رب و خالق است، بر [[علویه]] [[هاشمیه]] ظهور کرد و عبد و رسول و ولی خود [[محمد صلی الله علیه و آله]] را به محمدیت ظاهر ساخت». این درحالی است که [[مخمسه]] این مقام که برای [[علی علیه السلام]] گفته شده را در مورد [[محمد صلی الله علیه و آله]] می گفتند.  
+
علبائیه لقبی است که غلاة مخمسه ([[خطابیه]]) بر عده‌ای دیگر از غلاة که مقام [[علی علیه السلام]] را بالا می‌برده‌اند، نهاده‌اند. علبائیه می‌گفته‌اند: «علی(ع) رب و خالق است، بر علویه هاشمیه ظهور کرد و عبد و رسول و ولی خود [[محمد صلی الله علیه و آله]] را به محمدیت ظاهر ساخت». این درحالی است که [[مخمّسه (از غلاة)|مخمسه]] این مقام که برای علی(ع) گفته شده را در مورد محمد(ص) می‌گفتند.
 +
علبائیه با مخمسه در اباحات و تعطیل و تناسخ هم‌عقیده بوده‌اند با این تفاوت که مخمسه مدعی بودند بشار شعیری، ربوبیت محمد(ص) را انکار کرده و آن‌را در علی(ع) قرار داده و محمد(ص) را بنده علی(ع) دانسته و همچنین منکر رسالت [[سلمان]] شده، و در نتیجه سلمان، بشار را به صورت پرنده دریایی که نام او علباء است، درآورده و به همین سبب نیز مخمّسه پیروان بشار را علبائیه می‌نامیده‌اند. <ref>[[اختیار معرفة الرجال]]، [[کشی]]، ص305 / [[المقالات و الفرق]]، [[سعد اشعری]]، ص59 / [[مقباس‌الهدایة]]، [[مامقانی]]، ص85</ref>
 +
باید توجه داشت که در کتب لغت چنین نامی به این معنی یافت نمی‌شود و احتمال دارد نام صحیح این فرقه [[علیاییه]] باشد. <ref>[[نفائس‌الفنون]]، [[آملی]]، ج2، ص278</ref>
 +
[[شهرستانی]] این فرقه را منسوب به [[علباء بن دراع اسدی]] دانسته و آنان را با [[ذمیه (از غلاة شیعه)|ذمّیه]] یکی گرفته و فرق‌های [[عینیه]] و [[میمیه (از غلاه شیعه)|میمیه]] را از شعب علبائیه معرفی کرده است. <ref>[[الملل و النحل]]، [[شهرستانی]]، ج1، ص156</ref> درحالی که باید توجه داشت علباء بن دراع از اصحاب [[امام باقر]] و [[امام صادق]](علیهما السلام) و مستقیم الطریقه بوده و در حال استقامت رأی هم مرده است. <ref> [[تنقیح المقال]]، [[مامقانی]]، ج2، ص258</ref> ضمن این‌که در تمام کتاب‌هایی که شیعیان نوشته‌اند و در آن علبائیه یا علیاییه را ذکر کرده‌اند، انتساب آنان به علباء بن دراع را مورد اشاره قرار نداده‌اند.  
  
−
[[علبائیه]] با [[مخمسه]] در اباحات و تعطیل و تناسخ هم عقیده بوده اند با این تفاوت که [[مخمسه]] مدعی بودند [[بشّار شعیری]]، ربوبیت [[محمد صلی الله علیه و آله]] را انکار کرده و آن را در [[علی علیه السلام]] قرار داده و [[محمد صلی الله علیه و آله]] را بنده [[علی علیه السلام]] دانسته و همچنین منکر رسالت سلمان شده، و در نتیجه سلمان، [[بشّار شعیری|بشار]] را به صورت پرنده دریایی که نام او علباء است، درآورده و به همین سبب نیز [[مخمّسه]] پیروان [[بشّار شعیری|بشار]] را [[علبائیه]] می نامیده اند. <ref> [[اختیار معرفة الرجال]]، [[کشّی]]، [[شیخ طوسی]]، ص305 / [[المقالات و الفرق]]، [[سعد اشعری]]، ص59 / [[مقباس الهدایة فی علم الدرایة]]، [[عبدالله مامقانی]]، ص85</ref>
+
[[کشی]] نام وی را بشار اشعری ضبط کرده است. وی روایتی را به نقل از [[سعد بن عبدالله]] نقل می‌کند که در آن امام صادق(ع) می‌فرماید: «ما اهل بیت، صادق هستیم ولی همواره از کذّابی که بر ما دروغ بندد و صدق ما را نزد مردم به کذب خود ساقط کند، خالی نبوده‌ایم. رسول‌الله(ص)، صادق‌ترین مردم بود و [[مسیلمه]] بر او دروغ می‌بست و علی امیرالمؤمنین(ع) صادق‌ترین مردم بعد از رسول‌الله(ص) بود و [[عبدالله بن سبأ]] (لعنةالله‌علیه) بر او دروغ بست و در تکذیب راستی او، به‌وسیله دروغ‌هایی که به او می‌بست کوشش می‌کرد. [[حسین بن علی]](ع) به [[مختار]] گرفتار شد.» سپس امام صادق(ع) از [[حارث شامی]] و بیان نام برده و می‌گوید ایشان بر [[علی بن حسین]](ع) دروغ بستند و بعد به [[مغیرة بن سعید]]، [[بزیع]]، سری، [[ابوالخطاب]]، [[معمر]]، بشار اشعری، [[حمزه بربری]] و [[صائد نهدی]] اشاره کرده و می‌گوید: «خدا ایشان را لعنت کند ما از دروغ‌گو یا عاجزالرأی خالی نبوده‌ایم.» <ref>[[اختیار معرفة الرجال]]، [[طوسی]]، ص305</ref>
−
 
+
−
باید توجه داشت که در کتب لغت چنین نامی به این معنی یافت نمی شود و احتمال دارد نام صحیح این فرقه علیاییه باشد. <ref> [[نفائس الفنون فی عرایس العیون]]، [[شمس الدین محمد آملی]]، ج2، ص278</ref>
+
−
 
+
−
[[محمد شهرستانی]] این فرقه را منسوب به علباء بن دراع اسدی دانسته و آنان را با [[ذمّیه]] یکی گرفته و فرق های [[عینیه]] و [[میمیه]] را از شعب [[علبائیه]] معرفی کرده است. <ref> [[الملل و النحل]]، [[محمد شهرستانی]]، ج1، ص156</ref> درحالی که باید توجه داشت علباء بن دراع از اصحاب [[امام باقر]] و [[امام صادق]] علیهماالسلام و مستقیم الطریقه بوده و در حال استقامت رأی هم مرده است. <ref> [[تنقیح المقال فی علم الرجال]]، [[عبدالله مامقانی]]، ج2، ص258</ref> ضمن این که در تمام کتاب هایی که شیعیان نوشته اند و در آن [[علبائیه]] یا علیاییه را ذکر کرده اند، انتساب آنان به علباء بن دراع را مورد اشاره قرار نداده اند.
+
−
 
+
−
[[سعد اشعری]] در [[المقالات و الفرق]] نام مؤسس این فرقه را بشار سعیری (به سین [[مهمله]]) ضبط کرده است. (المقالات والفرق، [[سعد اشعری]]، ص59</ref>
+
−
 
+
−
[[کشّی]] نام وی را [[بشّار شعیری|بشار اشعری]] ضبط کرده است. وی روایتی را به نقل از سعد بن عبدالله نقل می کند که در آن [[امام صادق علیه السلام]] می فرماید: «ما اهل بیت، صادق هستیم ولی همواره از کذّابی که بر ما دروغ بندد و صدق ما را نزد مردم به کذب خود ساقط کند، خالی نبوده ایم. [[رسول الله صلی الله علیه و آله]]، صادق ترین مردم بود و مسیلمه بر او دروغ می بست و علی [[امیرالمؤمنین علیه السلام]] صادق ترین مردم بعد از [[رسول الله صلی الله علیه و آله]] بود و عبدالله بن سبأ لعنةالله علیه بر او دروغ بست و در تکذیب راستی او، به وسیله دروغ هایی که به او می بست کوشش می کرد. [[امام حسین|حسین]] بن [[امام علی|علی]] علیهماالسلام به [[مختار ثقفی|مختار]] گرفتار شد». سپس [[امام صادق علیه السلام]] از حارث شامی و بیان نام برده و می گوید ایشان بر [[امام سجاد|علی]] بن [[امام حسین|حسین]] علیهماالسلام دروغ بستند و بعد به [[مغیرة بن سعید]]، [[بزیع بن موسی|بزیع]]، سری، [[ابوالخطّاب محمد بن ابی زینب]]، معمر، [[بشّار شعیری|بشار اشعری]]، حمزه بربری و صائد نهدی اشاره کرده و می گوید: «خدا ایشان را لعنت کند ما از دروغ گو یا عاجزالرأی خالی نبوده ایم». <ref> [[اختیار معرفة الرجال]]، [[کشّی]]، [[شیخ طوسی]]، ص305</ref>
+
  
 
== پانویس ==
 
== پانویس ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ نوامبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۱:۱۶

(یا: علباویه)

از غلاة. ایشان پیروان بشار شعیری می‌باشند.

سعد اشعری در المقالات و الفرق نام مؤسس این فرقه را بشار سعیری (به سین مهمله) ضبط کرده است.[۱]

علبائیه لقبی است که غلاة مخمسه (خطابیه) بر عده‌ای دیگر از غلاة که مقام علی علیه السلام را بالا می‌برده‌اند، نهاده‌اند. علبائیه می‌گفته‌اند: «علی(ع) رب و خالق است، بر علویه هاشمیه ظهور کرد و عبد و رسول و ولی خود محمد صلی الله علیه و آله را به محمدیت ظاهر ساخت». این درحالی است که مخمسه این مقام که برای علی(ع) گفته شده را در مورد محمد(ص) می‌گفتند. علبائیه با مخمسه در اباحات و تعطیل و تناسخ هم‌عقیده بوده‌اند با این تفاوت که مخمسه مدعی بودند بشار شعیری، ربوبیت محمد(ص) را انکار کرده و آن‌را در علی(ع) قرار داده و محمد(ص) را بنده علی(ع) دانسته و همچنین منکر رسالت سلمان شده، و در نتیجه سلمان، بشار را به صورت پرنده دریایی که نام او علباء است، درآورده و به همین سبب نیز مخمّسه پیروان بشار را علبائیه می‌نامیده‌اند. [۲] باید توجه داشت که در کتب لغت چنین نامی به این معنی یافت نمی‌شود و احتمال دارد نام صحیح این فرقه علیاییه باشد. [۳] شهرستانی این فرقه را منسوب به علباء بن دراع اسدی دانسته و آنان را با ذمّیه یکی گرفته و فرق‌های عینیه و میمیه را از شعب علبائیه معرفی کرده است. [۴] درحالی که باید توجه داشت علباء بن دراع از اصحاب امام باقر و امام صادق(علیهما السلام) و مستقیم الطریقه بوده و در حال استقامت رأی هم مرده است. [۵] ضمن این‌که در تمام کتاب‌هایی که شیعیان نوشته‌اند و در آن علبائیه یا علیاییه را ذکر کرده‌اند، انتساب آنان به علباء بن دراع را مورد اشاره قرار نداده‌اند.

کشی نام وی را بشار اشعری ضبط کرده است. وی روایتی را به نقل از سعد بن عبدالله نقل می‌کند که در آن امام صادق(ع) می‌فرماید: «ما اهل بیت، صادق هستیم ولی همواره از کذّابی که بر ما دروغ بندد و صدق ما را نزد مردم به کذب خود ساقط کند، خالی نبوده‌ایم. رسول‌الله(ص)، صادق‌ترین مردم بود و مسیلمه بر او دروغ می‌بست و علی امیرالمؤمنین(ع) صادق‌ترین مردم بعد از رسول‌الله(ص) بود و عبدالله بن سبأ (لعنةالله‌علیه) بر او دروغ بست و در تکذیب راستی او، به‌وسیله دروغ‌هایی که به او می‌بست کوشش می‌کرد. حسین بن علی(ع) به مختار گرفتار شد.» سپس امام صادق(ع) از حارث شامی و بیان نام برده و می‌گوید ایشان بر علی بن حسین(ع) دروغ بستند و بعد به مغیرة بن سعید، بزیع، سری، ابوالخطاب، معمر، بشار اشعری، حمزه بربری و صائد نهدی اشاره کرده و می‌گوید: «خدا ایشان را لعنت کند ما از دروغ‌گو یا عاجزالرأی خالی نبوده‌ایم.» [۶]

پانویس

  1. ↑ المقالات والفرق، سعد اشعری، ص59
  2. ↑ اختیار معرفة الرجال، کشی، ص305 / المقالات و الفرق، سعد اشعری، ص59 / مقباس‌الهدایة، مامقانی، ص85
  3. ↑ نفائس‌الفنون، آملی، ج2، ص278
  4. ↑ الملل و النحل، شهرستانی، ج1، ص156
  5. ↑ تنقیح المقال، مامقانی، ج2، ص258
  6. ↑ اختیار معرفة الرجال، طوسی، ص305
برگرفته از «http://www.wikiferaq.org/index.php?title=علبائیه&oldid=28458»