جلوتی: تفاوت بین نسخهها
(یک نسخهٔ میانی توسط کاربر مشابهی که نشان داده نشده) | |||
سطر ۱: | سطر ۱: | ||
− | یا: جلوتیه. | + | یا: [[جلوتیه]]. |
طریقه ای دینی که توسط [[محمد جلوتی]] ملقّب به پیرافتاده تأسیس شده است. | طریقه ای دینی که توسط [[محمد جلوتی]] ملقّب به پیرافتاده تأسیس شده است. | ||
سطر ۱۱: | سطر ۱۱: | ||
[[عبدالمنعم حفنی]] مؤسس این فرقه را «[[عزیز محمود هدائی اسکوداری]]» معرفی کرده و می نویسد: « جلوتیه منسوب به جلوت که مرتبه ای بعد از مرتبه خلوت است، می باشند. این طریقه، فرقه ای [[سنی]] مذهب است». <ref> [[موسوعة الفرق و الجماعات و المذاهب و الاحزاب و الحرکات الاسلامیة]]، [[عبدالمنعم حفنی]]، ص218</ref> | [[عبدالمنعم حفنی]] مؤسس این فرقه را «[[عزیز محمود هدائی اسکوداری]]» معرفی کرده و می نویسد: « جلوتیه منسوب به جلوت که مرتبه ای بعد از مرتبه خلوت است، می باشند. این طریقه، فرقه ای [[سنی]] مذهب است». <ref> [[موسوعة الفرق و الجماعات و المذاهب و الاحزاب و الحرکات الاسلامیة]]، [[عبدالمنعم حفنی]]، ص218</ref> | ||
− | [[دانشنامه جهان اسلام]] ضمن این که ایشان را «طریقتی صوفیانه در [[آسیای صغیر]] و [[بالکان]] » دانسته، به نقل از یکی از مشایخ این سلسله، جلوتیه را طریقتی که از زمان [[شیخ ابراهیم زاهد گیلانی]] (م:700هـ. ق) آغاز شده و در زمان شیخ عزیز محمود هُدایی (م:1038هـ. ق) شکل گرفته، معرفی می کند و می نویسد: «این طریقت در سه مرحله تکمیل شده، بار اول در زمان شیخ ابراهیم زاهد، بار دوم در زمان شیخ محمود افتاده (م:988یا979هـ. ق) و بار سوم در زمان هُدایی. جلوتیه که طریقتی کاملاً سنی مذهب است، شاخه ای از طریقت خلوتیه محسوب می شود و با [[زاهدیه (پیروان ابراهیم زاهد گیلانی)|زاهدیه]] (منسوب به ابراهیم زاهد گیلانی) [[صفویه (منسوب به صفی الدین اردبیلی)|صفویه]] (منسوب به شیخ [[صفی الدین اردبیلی]] م:735هـ. ق) و [[بیرمیه]] (منسوب به حاج بیرام | + | [[دانشنامه جهان اسلام]] ضمن این که ایشان را «طریقتی صوفیانه در [[آسیای صغیر]] و [[بالکان]] » دانسته، به نقل از یکی از مشایخ این سلسله، جلوتیه را طریقتی که از زمان [[شیخ ابراهیم زاهد گیلانی]] (م:700هـ. ق) آغاز شده و در زمان شیخ عزیز محمود هُدایی (م:1038هـ. ق) شکل گرفته، معرفی می کند و می نویسد: «این طریقت در سه مرحله تکمیل شده، بار اول در زمان شیخ ابراهیم زاهد، بار دوم در زمان [[شیخ محمود افتاده]] (م:988یا979هـ. ق) و بار سوم در زمان هُدایی. جلوتیه که طریقتی کاملاً سنی مذهب است، شاخه ای از طریقت خلوتیه محسوب می شود و با [[زاهدیه (پیروان ابراهیم زاهد گیلانی)|زاهدیه]] (منسوب به ابراهیم زاهد گیلانی) [[صفویه (منسوب به صفی الدین اردبیلی)|صفویه]] (منسوب به شیخ [[صفی الدین اردبیلی]] م:735هـ. ق) و [[بیرمیه]] (منسوب به [[حاج بیرام ولی]]، م:823هـ. ق) پیوند داشته است. . . هُدایی می گفته طریق ما هم خلوتی و هم جلوتی است. . . برخی معتقدند جلوتیه از بیرمیه منشعب شده است و از طرفی به واسطه ارتباط بیرمیه و [[نقشبندیه]]، جلوتیه از نقشبندیه نیز تأثیر گرفته است». این دانشنامه در مورد حوزه نفوذ این طریقه به شهرهای [[استانبول]]، [[ازمیر]]، [[آناطولی]] مرکزی و نواحی بالکان اشاره می کند و اساس طریقت جلوتیه را ذکر جهری یا جلی و مهم ترین آداب در این طریقت را ذکر کلمه توحید می داند. این دانشنامه می نویسد: «عزیز محمود هُدایی مؤسس این طریقه غیر از وجهه صوفیانه و شاعرانه خود، موسیقی دان نیز بود و برای اشعار خود آهنگ می ساخت». |
جلوتیه به چهار شعبه [[سلامیه (از صوفیه جلوتیه)|سلامیه]]، [[حقّیه (از صوفیه جلوتیه)|حقیه]] ، [[فنائیه]] و [[هاشمیه (از صوفیه جلوتیه)|هاشمیه]] تقسیم می شود. <ref> [[دانشنامه جهان اسلام]]، ج10، ص571</ref> | جلوتیه به چهار شعبه [[سلامیه (از صوفیه جلوتیه)|سلامیه]]، [[حقّیه (از صوفیه جلوتیه)|حقیه]] ، [[فنائیه]] و [[هاشمیه (از صوفیه جلوتیه)|هاشمیه]] تقسیم می شود. <ref> [[دانشنامه جهان اسلام]]، ج10، ص571</ref> | ||
− | [[لویی ماسینیون]] برای این فرقه چهار فرع به نام های | + | [[لویی ماسینیون]] برای این فرقه چهار فرع به نام های هاشمیه، [[روشنیه (از صوفیه خلوتیه)|روشنیه]]، فنائیه و [[هدائیه]] ضبط کرده است. شایان ذکر است که [[آیت الله سید مهدی روحانی]] نام این فرقه را جلوتی و لویی ماسینیون جلوتیه ضبط کرده اند. <ref> [[دائرة المعارف الاسلامیة]]، ج15، ص180</ref> |
== پانویس == | == پانویس == |
نسخهٔ کنونی تا ۲۹ اکتبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۰:۱۴
یا: جلوتیه.
طریقه ای دینی که توسط محمد جلوتی ملقّب به پیرافتاده تأسیس شده است.
جلوتی شاگرد فردی به نام حاجی بیرم بوده و در سال 988 هجری قمری در شهر بورسا که مسقط الرأس وی محسوب می شده، وفات می نماید.
پیروان این طریقه، عمامه ای بر سر می گذارند که هیجده ترک دارد و موی خود را رها می نمایند.
مرکز این جماعت، منطقه ای است نزدیک به قلعه ای که مؤسس این فرقه در آن مدفون است. [۱]
عبدالمنعم حفنی مؤسس این فرقه را «عزیز محمود هدائی اسکوداری» معرفی کرده و می نویسد: « جلوتیه منسوب به جلوت که مرتبه ای بعد از مرتبه خلوت است، می باشند. این طریقه، فرقه ای سنی مذهب است». [۲]
دانشنامه جهان اسلام ضمن این که ایشان را «طریقتی صوفیانه در آسیای صغیر و بالکان » دانسته، به نقل از یکی از مشایخ این سلسله، جلوتیه را طریقتی که از زمان شیخ ابراهیم زاهد گیلانی (م:700هـ. ق) آغاز شده و در زمان شیخ عزیز محمود هُدایی (م:1038هـ. ق) شکل گرفته، معرفی می کند و می نویسد: «این طریقت در سه مرحله تکمیل شده، بار اول در زمان شیخ ابراهیم زاهد، بار دوم در زمان شیخ محمود افتاده (م:988یا979هـ. ق) و بار سوم در زمان هُدایی. جلوتیه که طریقتی کاملاً سنی مذهب است، شاخه ای از طریقت خلوتیه محسوب می شود و با زاهدیه (منسوب به ابراهیم زاهد گیلانی) صفویه (منسوب به شیخ صفی الدین اردبیلی م:735هـ. ق) و بیرمیه (منسوب به حاج بیرام ولی، م:823هـ. ق) پیوند داشته است. . . هُدایی می گفته طریق ما هم خلوتی و هم جلوتی است. . . برخی معتقدند جلوتیه از بیرمیه منشعب شده است و از طرفی به واسطه ارتباط بیرمیه و نقشبندیه، جلوتیه از نقشبندیه نیز تأثیر گرفته است». این دانشنامه در مورد حوزه نفوذ این طریقه به شهرهای استانبول، ازمیر، آناطولی مرکزی و نواحی بالکان اشاره می کند و اساس طریقت جلوتیه را ذکر جهری یا جلی و مهم ترین آداب در این طریقت را ذکر کلمه توحید می داند. این دانشنامه می نویسد: «عزیز محمود هُدایی مؤسس این طریقه غیر از وجهه صوفیانه و شاعرانه خود، موسیقی دان نیز بود و برای اشعار خود آهنگ می ساخت».
جلوتیه به چهار شعبه سلامیه، حقیه ، فنائیه و هاشمیه تقسیم می شود. [۳]
لویی ماسینیون برای این فرقه چهار فرع به نام های هاشمیه، روشنیه، فنائیه و هدائیه ضبط کرده است. شایان ذکر است که آیت الله سید مهدی روحانی نام این فرقه را جلوتی و لویی ماسینیون جلوتیه ضبط کرده اند. [۴]
پانویس
- ↑ دائرة المعارف الاسلامیة، ج7، ص88
- ↑ موسوعة الفرق و الجماعات و المذاهب و الاحزاب و الحرکات الاسلامیة، عبدالمنعم حفنی، ص218
- ↑ دانشنامه جهان اسلام، ج10، ص571
- ↑ دائرة المعارف الاسلامیة، ج15، ص180