اسماعیلیه خالص: تفاوت بین نسخه‌ها

[[دائرة المعارف بزرگ اسلامی]] می نویسد: « [[نوبختی]] و [[سعد بن عبدالله اشعری]] اسماعیلیه خالصه را با [[خطّابیه]]، پیروان [[ابوالخطّاب غالی]] شیعی یکی می دانند. این دو که به طور کلی بر تأثیر خطّابیه بر شکل گیری اسماعیلیه تأکید دارند، یادآور می شوند که پس از مرگ [[ابوالخطّاب]] شماری از خطابیان به پیروان [[محمد بن اسماعیل]] ملحق گشتند و سرانجام، مدعی شدند که روح ابوالخطاب در محمد بن اسماعیل حلول کرده است. در امّ الکتاب نیز که اصل متن عربی آن احتمالاً در نیمه دوم قرن 2 هجری قمری در میان گروه [[مخمّسه (از غلاة)|مخمّسه]] از [[غلات شیعه]] در جنوب [[عراق]] تدوین یافته، و در قرون بعدی به کتابخانه های خصوصی [[اسماعیلیان نزاری]] در [[پامیر]] و [[بدخشان]] راه پیدا کرده، از خطّابیه به عنوان بنیان گذاران مذهب اسماعیلی نام برده شده است. شماری از منابع متأخر نیز از رابطه نزدیک خطابیان و اسماعیلیان نخستین سخن گفته اند. ماهیت دقیق روابطی که احتمالاً بین اسماعیلیه خالصه و [[مبارکیه]] از یک سو، و این گروه های نخستین اسماعیلی و خطّابیه از سوی دیگر وجود داشته، نامعلوم است. ولی مسلّم است که نخستین گروه های اسماعیلی در محیط شیعیان امامی در جنوب عراق، خاصه [[کوفه]] که در آن خطّابیه و غلات شیعی دیگر نیز فعالیت داشتند ـ ظاهر شدند و دهه های نخستین حیات مستقل خود را نیز در همان جا گذراندند. » <ref> [[دائرة المعارف بزرگ اسلامی]]، ج8، ص682</ref>