نمایش مبدأ برای جعفریه (اثنی عشریه)

نام معروف [[امامیه اثنی عشریه]]. 

ایشان منسوب به [[امام جعفر صادق]] (علیه السلام) می باشند. 

از بعضی از روایـات معلـوم می شـود کـه ایـن نـام حتـی در زمـان آن حضرت بـر پیـروانش اطـلاق می شـده است. <ref> [[خاندان نوبختی]]، [[عباس اقبال]]، ص253 / [[الفهرست ابن ندیم|الفهرست]]، [[ابن ندیم]]، ص247 / [[الملل و النحل]]، [[محمد شهرستانی]]، ج1، ص147 / [[نفائس الفنون فی عرایس العیون]]، [[شمس الدین محمد آملی]]، ج2، ص276</ref> 

[[ابن اثیر]] در [[اللباب فی تهذیب الانساب]] جَعْفَری را به فتح جیم، سکون عین و فتح فاء ضبط کرده است. <ref> [[اللباب فی تهذیب الانساب]]، [[ابن اثیر]]، ج1، ص283</ref> 

[[نشوان حمیری]] در [[الحور العین]] می نویسد: « [[کیسانیه (کیسانیه)|کیسانیه]] سه فرقه شدند که سومین آن [[هاشمیه (پیروان ابوهاشم عبدالله بن محمد)|هاشمیه]] (اصحاب ابی هاشم) بودند. هاشمیه پس از مرگ او پنج فرقه شدند که پنجمین آن ها پس از ابی هاشم، به امامت [[امام سجاد]] (علیه السلام) و پس از وی به امامت [[امام باقر]] (علیه السلام) قائل گردید. این گروه بعدها اختلاف کردند و به سه فرقه جعفریه، [[منصوریه (از غلاة شیعه همان کسفیه)|منصوریه]] و [[مغیریه (از غلاة شیعه)|مغیریه]] تقسیم شدند. جعفریه قائل به امامت جعفر بن محمد الصادق (علیهماالسلام) بودند و خود به شش فرقه [[ناووسیه]]، [[اسماعیلیه (اسماعیلیه)|اسماعیلیه]]، [[شمطیه]]، [[فحطیه]] (به تقدیم حاء بر طاء)، [[جوالقیه]] و [[خطّابیه]] منشعب گردیدند. <ref> [[الحور العین]]، [[نشوان حمیری]]، ص162</ref> 

[[احمد بن علی مقریزی]] در میان فرق [[روافض]] به فرقه ای با نام جعفریه اشاره می کند ولی توضیح دیگری نمی دهد. <ref> [[المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار]]، [[احمد بن علی مقریزی]]، ج2، ص254</ref> 

[[محمد ملطی شافعی]] ایشان را فرقه پانزدهم از فرق [[امامیه]] معرفی می کند ولی توضیح بیشتری نداده و تنها می گوید: «آرای ایشان به عقاید اسماعیلیه شبیه است. » <ref> [[التنبیه و الرد علی اهل الاهواء و البدع]]، [[محمد ملطی شافعی]]، ص33</ref> 

[[مطهر مقدسی]] در [[البدء و التاریخ]] به فرقه ای به نام جعفریه اشاره می کند و آنان را از [[شیعه]] به حساب می آورد. وی به عقاید ایشان اشاره ای ندارد. ممکن است آن چه مورد اشاره اوست، همان جعفریه (اثنی عشریه) و یاجعفریه (قائلین به مهدویت امام صادق)  باشد. <ref> [[البدء و التاریخ]]، [[مطهر مقدسی]]، ج5، ص124</ref> 

[[احمد بن یحیی بن مرتضی]] می نویسد: « شیعه به فرقه های بسیاری تقسیم شدند: کیسانیه، مغیریه، منصوریه، جعفریه، ناووسیه، اسماعیلیه، [[مبارکیه]]، شمطیه، [[عَمّاریه (فطحیه)|عماریه]] و [[مُفَضَّلیه (از غلاه خطابیه)|مفضلیه]] » و بعد اضافه می کند: « [[قطعیه]] از شیعه نیز به فرقه های بسیاری تقسیم شدند که بسیاری از آن ها از امت خارج شدند مثل [[سبأیه]]، [[کاملیه (از حشویه)|کاملیه]]، خطّابیه، [[رزامیه]] و [[سمنیه (از قطعیه)|سمنیه]]. » <ref> [[المنیة و الامل فی شرح الملل و النحل]]، [[احمد بن یحیی بن مرتضی]]، ص95</ref> 

معلوم نیست مراد ابن مرتضی از جعفریه کدام فرقه است. چرا که وی [[غلاة (غلات، غلاة)|غلاة]] و غیر غلاة را همراه با هم ذکر کرده است. 

رک: [[سمنیه]].

از برخی روایات چنین استفاده می شود که این تعبیر در زمان حیات امام صادق (علیه السلام) بر پیروان آن حضرت اطلاق شده است، چنانکه [[علامه مجلسی]] از [[خصال]] نقل می کند که این عنوان بر [[محمد بن مسلم]] و [[ابوکدینه]] هنگامی که نزد [[شریک قاضی]] شهادت داده اند، اطلاق شده و آن دو بزرگوار درحالی که گریه می کردند این نام را با افتخار بر خویش نهاده و گفته اند این نام منتسب به مردی است که اگر تفضّل کند و آن را بپذیرد، بر ما منّت گذارده است. 

«احمد بن محمد بن یحیی، عن [[عبدالله الحمیری]]، عن [[احمد بن هلال]]، عن [[ابن فضال]]، عن ابن بکیر، عن [[زرارة بن اعین|زرارة]]، قال: شهد [[ابوکدینة الازدی]] و [[محمد بن مسلم الثقفی]] عند شریک بشهادة و هو قاض، و نظر فی وجههما ملیا، ثم قال: جعفریین فاطمیین، فبکیا فقال لهما: ما یبکیکما؟ فقالا: نسبتنا الی اقوام لایرضون بأمثالنا أن نکون من إخوانهم، لمایرون من سخف ورعنا، و نسبتنا إلی رجل لایرضی بأمثالنا أن نکون من شیعته، فإن تفضّل و قبلنا فله المنّ علینا و الفضل قدیماً فینا. فتبسّم شریک ثم قال: إذا کانت الرجال فلتکن أمثالکم. یا ولید أجزهما هذا المرة و لایعودا، قال فحججنا فخبّرنا أباعبدالله علیه السلام بالقصة فقال: و ما لشریک، شرّکه الله یوم القیامة بشراکین من نار. » <ref> [[بحار الانوار الجامعة لدرر الاخبار ائمة الاطهار]]، [[علامه مجلسی]]، ج47، ص393</ref> همچنین در روایتی دیگر [[ابی الصباح کنانی]] خدمت امام صادق (علیه السلام) از این که در [[کوفه]] به جعفریه شهرت دارند و به واسطه دارا بودن این نام، سرزنش می شوند، شکایت کرده و امام صادق (علیه السلام) از این مطلب ناراحت شده و می فرمایند در میان شما، اصحاب جعفر کم هستند چرا که اصحاب جعفر کسانی هستند که ورع و تقوای الهی در ایشان شدید است و عمل برای خالق خویش در آن ها بسیار است: «عن [[ابن مسعود]]، عن [[عبدالله بن محمد الطیالسی]]، عن [[الوشّاء]]، عن [[محمد ابن حمران]]، عن أبی الصباح الکنانی قال: قلت لأبی عبدالله (علیه السلام): إنّا نعیر بالکوفة فیقال لنا جعفریة، قال: فغضب ابوعبدالله (علیه السلام)؛ ثم قال: إنّ أصحاب جعفر منکم لقلیل، إنّما أصحاب جعفر من اشتدّ ورعه، و عمل لخالقه. » <ref> [[بحار الانوار الجامعة لدرر الاخبار ائمة الاطهار]]، [[علامه مجلسی]]، ج65، ص166</ref> 

== پانویس ==